منا محمدنژاد، پژوهشگر ادبی: لالایی موسیقی گوشنواز و هوشافزایی است که روح بدوی انسان را به نخستین آغوش و گرمای روحانی متصل میسازد؛ این گونه موسیقایی فرد را به مادر، تجسم بیبدیل معنا و ماورا که در کشاکش روزها و روزمرگیها زیر غبار فراموشی رفته است، متصل میکند.
این رشته اتصال به عالم بالا که خود را در قالب کلمه و آوا مینشاند، نوعی از ادبیات عامه است. زنی که درد و رنج روزگار و بیمهریهایش، دلتنگی و تنهاییاش، غرور و افتخار ملتش را در کلام به کودک خود میسپارد تا میراثش اگرچه اسب، تفنگ یا زمین نیست اما ماندگاری فراتر و عمیقتری داشته باشد؛ میراثی به قدمت تاریخ، هویت خودش، خانواده، قوم و ملتش.
لالایی یکی از قالبهای منظوم زبان است که موضوعات فراوانی را اعم از شخصی، خانوادگی، قومی، ملی و مذهبی دربرمیگیرد و صدای مادر و آغوش پر از مهرش تا همیشه ریشه در جان آدمی دارد. علم و هنر در کنار هم میکوشند تاثیر مادر را بر روان بشر بررسی کنند و بازتاب دهند.
حالا دغدغهمندان ادبیات کودک در حرکتی بدون زمینه تاریخی مناسب و جسورانه، اقدام به برگزاری رویدادی با موضوع مغفولمانده لالایی کردهاند. این رویداد ادبی فارغ از جمعآوری آثار لالایی که پیشتر چندبار نهایت همت دغدغهمندان را مصروف خود ساخته، تلاش میکند تا با شناسایی فعالان این عرصه و استعدادها به مدیریت و جهتدهی علمی به آنها بپردازد. همچنین میکوشد با هویتبخشی به قالب ادبی لالایی در ادبیات کودک، تولیدات باکیفیتی در قالبهای متفاوت اعم از موسیقی و تولید آلبوم، انتشار کتاب و حتی اپلیکیشن ارائه کند و در این زمینه فعالیت مثمری در جهت آیندهپژوهی رویداد داشته باشد.
برگزاری کلاسهای آموزشی برای ارتقای سطح شاعران و شعرورزان این قالب اقدامی بسزا در راستای هویتبخشی و آکادمیک کردن لالایی است. دورهای که قرار است با هدف آشنایی با وجه موسیقایی لالایی، شناخت این قالب در طبقهبندی ژانرهای ادبی، بهرهگیری از مضامین مناسب برای کودک و مولفههای روانشناختی لالایی برگزار شود.
لالایی چون دیگر گونههای ادبیات کهن برای زنده ماندن نیاز دارد تا به سطح علمی لازم برسد و در کنار پژوهشهای علمی حول آن، شعرا نیز به این قالب روی آورند و آن را زنده نگاه دارند و با استفاده از مضامین نو و عمومی و ملی آن را به قالبی پویا تبدیل کنند.
در این راه، این رویداد و برگزارکنندگان آن علاوه بر عناصر غرورآفرین و کهن ملی ایران به عناصر تازه و قهرمانهای امروز این مرز و بوم نیز توجه دارند و از لالایی بهعنوان بستری برای آشنایی آیندگان و تربیت نسل نورس با قهرمانان تازهای چون شهدا و رزمندگان راه حق بهره میگیرند. بهکارگیری ظرفیتهای لالایی و گسترش کارکردهای این قالب از دورنما و غایت رویداد ملی گهواره لالایی است.
گهواره نه تنها نماد و سمبلی برای دوران کودکی است، بلکه استعارهای است از زمین که پرورنده چرخنده و درحرکت آدمیان است. «گهواره لالایی» در نام این رویداد ملی میتواند ارجاعی باشد به پرورش قالب لالایی که هدف غایی برگزاری رویداد است.
نظر شما