آیین گشایش نمایشگاه نگارگری عاشورایی با عنوان «سرخ‌نگار» عصر روز گذشته در عمارت سعدی حوزه هنری اصفهان برگزار شد. به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، آیین افتتاح این نمایشگاه با حضور جمعی از اساتید رشته نگارگری ، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، پرده خوانی مرشد اسماعیل نصوحی در سالن سعدی حوزه هنری برگزار شد. در این افتتاحیه دکتر احمدنوری رئیس حوزه هنری استان اصفهان، ضمن خوش آمدگویی به حضار گفت: در فضای فرهنگی کشور، ادعا می‌کنیم که اصفهان مکتب نگارگری دارد و من نسبت به این ادعا که درست و صحیح است، اصرار دارم. به لطف خدا، نمایشگاه «نگاره‌نگر» با کمک اساتید نگارگری برگزار و آثار ۸۰ سال اخیر نگارگری اصفهان نزدیک به ۴۰ روز در آن به نمایش گذاشته شد. می‌توان گفت که این نمایشگاه در سطح خودش بی‌نظیر بود و بازخودهای خوبی نیز از طرف هنرمندان، علاقه‌مندان هنر و همچنین مسئولان مختلف دریافت کردیم. وی بیان کرد: از همان ابتدا، این ایده را داشتیم که چون ممکن است نمایشگاه نگارگری به ایام شهادت امام حسین(ع) نزدیک باشد، به نگارگری‌های مرتبط با عاشورا و محرم بپردازیم. بنابراین، نمایشگاه «سرخ‌نگار» در ادامه نمایشگاه قبلی اتفاق افتاد. نگاه ما این است که باید برای دیده شدن آثار و رویدادهای هنری تلاش کنیم و از شما درخواست داریم که در این راه به ما کمک کنید. سپس حجت‌الاسلام مهدی فوقی، مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اصفهان در این آیین با تمجید از برگزاری نمایشگاه سرخ‌نگار، اظهار کرد: ظرفیت خوبی از هنر نگارگری در این گالری به نمایش درآمده است. در زمینه تبلیغات اسلامی، مردم و جوانان به آثاری از این دست علاقه زیادی دارند و اگر بر این نوع از هنر تمرکز کنیم، نتایج خوبی به‌دست خواهیم آورد. در ادامه دکتر جلیل جوکار استاد دانشگاه هنر اصفهان گفت: دیر زمانی است که مقوله هنراسلامی توسط هنرشناسان جهان در مراکز تحقیقاتی و دانشگاه های مطرح جهان مطرح است و امروزه به عنوان یک رشته دانشگاهی معتبر بین المللی در بسیاری از دانشگاه های جهان و ایران در مقاطع مختلف تحصیلات دانشگاهی متخصصین این رشته تربیت می شوند. اما همچنان چالشی بنیادین دربین متخصصین این رشته وجود دارد که ریشه در رویکرد اصلی در تعریف این بخش از هنر دارد. برخی هنر اسلامی را صرفا هنری که در بستر جوامع مسلمان ودر دوران پس از ظهور اسلام شکل گرفته است  میدانند.وبرخی دیگر که عموما از فلاسفه سنت گرا هستند ،علاوه بر قائل بودند بر شرایط فوق ،هنر  اسلامی را هنری میدانند که برخاسته از بستر فرهنگ اسلامی است وهر اثر آن قدرت گفتمان اسلامی دارد وحکایتگر ژرفای اندیشه اسلامی است. وی افزود: اگر از این منظر به  آثار ی که در دوران اسلامی ودر جوامع مسلمان خلق شده اند نگاهی بی اندازیم ،بواقع تجلیات هر دو نگره را می توانیم واکاویی و شناسایی نماییم .در وهله نخست آثاری می یابیم که صرفا دست ساخته های کاربردی هستند و فقط می توان آنها را آثار صنایع دستی دانست .بخشی از آنها دارای گفتمان فرهنگی هستند که می توان آنها را هنر سنتی نامید و برخی دقیقا گفتمان فرهنگی اسلامی دارند که دقیقا شایسته نام هنراسلامی می باشند. در یک اثر هنری طرح ونقش ورنگ وظیفه گفتمان فرهنگی را برعهده دارند و گاه حتی ماهیت ونوع کاربرد اثرنیز ریشه درفرهنگ و خاستگاه آن اثر دارد. جوکار خاطرنشان کرد: با توجه به مقدمه ای که بیان شد می توان هنر شیعی را نیز زیر مجموعه هنر اسلامی دانست و ذیل هنر شیعی زیر شاخه های هنر علوی ،هنر عاشورایی و هنر رضوی را شناسایی نمود که بخصوص از دوران صفوی به این سوی در آثار هنر دینی ایران قابل واکاوی و بررسی هستند. وی، هنر عاشورایی را به عنوان یکی از برجسته ترین اقسام هنر اسلامی شیعی، خواند که دارای گونه ها وگستره وسیعی است و افزود: درطول تاریخ اسلام بویژه از دوران صفوی به این سوی مقاتل و حکایات واقعه عاشورا و شهادت سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع) وهفتادوتن از یارانش درکربلا ،دستمایه خلق آثار فراوانی بوده است که بررسی وجوه هر بخش آن مجال ومقال مفصلی را طلب می کند. جوکار تصریح کرد: به نظر میرسد که به احتمال قوی هنر عاشورایی ابتدا در بستر شیوه های مرثیه خوانی و رسوم عزاداری شهدای کربلا شکل  گرفته باشد.سرودن اشعار در رثای سیدشهداء ویارانش خود بستری برای شکل گیری تعزیه خوانی و موسیقی عاشورایی می گردد.که هرکدام در مناطق مختلف ایران و جهان تشیع دارای تنوع فراوانی هستند. همواره شعر به عنوان یک متن بنیادن بستری بوده تا براساس آن پیرا متنها و فرامتنهای فراوانی شکل بگیرد .شعر عاشورایی نیز از این قاعده مستثناء نبوده ودر طول تاریخ تشیع از عاشورای سال 61 ه.ق بنیان شکل گیری بسیاری از شاخه های دیگر هنر عاشورایی بوده است.که هرکدام در تکنیک وساختارهای هنری مستقلی قابل بررسی ومطالعه هستند.اشعار عاشورایی را می توان در قالب های شعرکلاسیک فارسی وعربی ،ترکی وهندی و.... تا شعر نو و همچنین  در قالبهای نوحه سرایی مشاهده نمود .این قالبها از نظر عروضی در هماهنگی با دستگاه های موسیقیایی بوده واین امر خود می تواند به انتخاب نوای متناسب با شعر به هنرمند کمک شایانی نماید. این استاد دانشگاه تاکید کرد: اگرچه جمله مشهور ومنسوب به امام صادق (ع)«کل یوم عاشورا وکل ارض کربلا» در فرهنگ تشیع نهادینه است مع الوصف واقعه عاشورا دارای زمان ومکانی  مشخص و مقدس است واین امر زمینه ساز احداث مکانهایی ما به ازاء کربلا در هر کوی وبرزن میشود و نامش را حسینیه  ویا تکیه می گذارند تا در ایام محرم تا اربعین حسینی میعادگاه عاشقان امام حسین(ع) باشد. درراستای شکل گیری حسینیه ها دیگر هنرهای عاشورایی که از الزامات حسینیه وتکایا هستند شکل می گیرند .هنرهایی همچون کتیبه نویسی اشعار ،اسماء ،زیارت نامه ها و احادیث مرتبط با امام حسین (ع) و واقعه عاشورا ، ودیگر تزیینات وابسته به حسینیه و تکایا  همچون هنر پرده کشی ونقاشی های عاشورایی که مفصل تر به آن پرداخته خواهد شد.عَلَم وعلامت سازی که خود شامل به کاری گیری تکنیک های چون مشبک فولاد ،طلاکوبی ونقره کوبی روی فولاد وجُنده کاری فولاد و..... می شود. وی با اشاره به هنر سنگ آب سازی گفت: سنگ آب سازی دیگر هنر عاشورایی است که در زیر مجموعه حجاری شکل می گیرد و این سنگ آب ها همراه با کاسه های برنجی پنج تن وکتیبه های حجاری شده بر جدارش  در ورودی مساجد وحسینیه ها یاد آور صقای تنشه لبان کربلا حضرت ابوالفضل العباس (ع) است. استاد جوکار با اشاره به فیلم وسریال به عنوان هنر هفتم که به این عرصه مقدس ورود نموده است وشاهد نمونه های خوش ساخت و بارزی بوده ایم تاکید کرد: اما در هنرهای سنتی اسلامی آنچه که گفتمان فرهنگی اثر را شکل میدهد عرصه طرح ونقش ورنگ وکتیبه نگاری است که ریشه در دو مادر هنر دیرین یعنی نقاشی وخوشنویسی دارد. منظور از نقاشی در این مقال هنر نگارگری و نقاشی قهوه خانه ای است . بانیان و متولیان حسینیه ها و تکایا و تا حدودی صاحبان قهوه خانه ها معمولا حامیان و سفارش دهندگان پرده های نقاشی عاشورایی بوده اند وبار پویایی  این بخش از هنر دینی را بر دوش می کشیدند اما با توسعه چاپ دیجیتال وچاپ گسترده پوستر وبنر آثاری از این دست برای ایام محرم  واز سوی دیگر فرا گیر شدن سینما و تلویزیون ،هنر پرده سازی و کسب وکار نقاشان پرده های عاشورایی و هنر مرشدان پرده خوان رو بسوی فراموشی رفت ...... و تنها حامی ماند خداوند و تنها بانی دل هنرمند. وی در پایان از رئیس حوزه هنری استان اصفهان و همکاران این مجموعه برای حمایت در برگزاری این نمایشگاه عاشورایی تشکر کرد. و این برنامه با اجرای پرده خوانی مرشد اسماعیل نصوحی ادامه یافت و گالری گلستان و بوستان نیز با همراهی حضار و شعرخوانی استاد نصوحی افتتاح شد. گفتنی است، نمایشگاه «سرخ نگار» از 31 مرداد ماه تا ۲۴ شهریورماه، همه روزه به جز روزهای تعطیل، از ساعت ۱۶ الی ۲۰ پذیرای عموم علاقه‌مندان است. انتهای پیام/