۱۴۰۴.۰۴.۲۶

اولین جلسه از سلسله نشست‌های «آسیب‌شناسی روایت‌نویسی جنگ» به همت باشگاه ادبی بانوی فرهنگ و با حضور جمعی از اعضای آن در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد. در این جلسه علیرضا سمیعی، نویسنده و پژوهشگر ادبی به عنوان مهمان حضور یافت و به سوالات سحر دانشور درباره موضوع آن پاسخ داد.

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، سحر دانشور که اجرای این نشست را برعهده داشت، در آغاز از سمیعی درباره آسیب‌ها و نقاط ضعف روایت‌نویسی درباره جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل پرسید.

سمیعی در پاسخ به این سوال گفت: ما طی چند سال اخیر در ایران به نوشتن روایت به جای خلق رمان یا داستان روی آورده‌ایم. انگار ضرورتی و نیازی در ما و جهان پیرامون ما وجود دارد که باعث این تغییر رویه می‌شود.

وی ادامه داد: وقتی نویسنده رمان می‌نویسد، درباره نوع بشر صحبت می‌کند. درباره دردهای ازلی و ابدی انسان اما ما وقتی روایت می‌نویسیم از نظر شخصی به پدیده و جهان نگاه می‌کنیم.

او با نقل قول از شاعر مشهور روسی مایاکوفسکی، مطرح کرد: مایاکوفسکی می‌گوید: «میخ کفش من از تمام تراژدی‌های گوته دردناک‌تر است.» گوته از دردهای بزرگ بشری سخن می‌گوید اما وقتی من درباره میخ کفشم صحبت می‌کنم. در روایت ما به جای حرف زدن درباره جهان، درباره خودمان حرف می‌زنیم‌

انسان روایت می‌کند تا معلق نباشد.

نویسنده کتاب «فرم رمان به مثابه اعتراض سیاسی» در تببین این تفاوت نگاه بین رمان و روایت افزود:  در زندگی مدرن ما به‌عنوان انسان، معلق و تنها شده‌ایم. روایت می‌کنیم تا معلق و تنها نباشیم. نوشتن روایت راهی است تا با خودمان انس بگیریم. نوشتن روایت و اقبال نسبت به آن در پاسخ به همین نیاز است.

وی در ادامه بیان کرد: وقتی نویسنده روایت می‌کند در واقع زاویه نگاه شخصی خود و مسئله شخصی خود از جهان را به ما نشان می‌دهد اما خود او با این روایت در تالیف واقعیت آینده جهان سهیم می‌شود.

سمیعی در پاسخ به سوال نمونه‌ای از ساخت روایت موفق پاسخ داد: روایت فتح شهید آوینی نمایانگر نگاه شخصی او از جنگ است. در مستندهای او ما هیچ‌گاه غذاخوردن، شوخی کردن یا رفتارهای روزمره از رزمندگان را نمی‌بینیم. این به معناست که آنان این رفتارها را انجام نمی‌دادند؟ نه. اما این‌ها در روایت شهید آوینی جایی نداشتند. او در ساخت شمایل قهرمانان رزمنده، با تاکید بر وجوه معنوی آن‌ها نوعی روایت از جنگ را برای مخاطب خود می‌سازد. 

سعیدی در انتهای جلسه بیان کرد: ما در طی جنگ ۱۲ روزه با سیلی سخت واقعیت مواجه شدیم و فهمیدیم که جنگ ابدا از ما دور نیست. در روایت زندگی شهدا هم باید بدانیم اشتباهات شهید برای ما نمانده بلکه لحظه شهادتش برای ابد باقی مانده‌است.

وی در ادامه گفت: باید سنجید که چه چیزی قهرمان ما را قهرمان می‌کند. مثلا درباره حضرت علی(ع)، شکستن در خیبر او را قهرمان نمی‌کند بلکه فروتنی و خضوع ایشان در بین مردم او را به قهرمان مبدل می‌سازد.

 در پایان جلسه اعضای باشگاه ادبی بانوی فرهنگ سوالاتی را درباره این نشست مطرح کردند و علیرضا سمیعی به آن‌ها پاسخ داد.

بیشتر بخوانید:

زنان در کنار جبهه مقاومت ایستاده‌اند

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha