از دفاع مقدس تا داستان حماسی
چندین رمان در حوزه دفاع مقدس دارم که بیانگر وقایعی از جمله بمباران شهر اردبیل و… است. اما با این وجود، مدتها در فکر آن بودم که کاری در ارتباط با شاه اسماعیل صفوی بنویسم. طرحی درباره همسر شاه اسماعیل و محافظ او به نام «زلیخا» در ذهنم شکل گرفته بود تا از این منظر به موضوع شاه اسماعیل صفوی وارد شوم. این متن ضمن اشاره به برخی از مستندات تاریخی و استفاده از مکانها و زمانهای واقعی، بیشتر محصول خیالپردازی نویسنده بوده است. در این داستان به موضوعاتی از قبیل نبرد مهم «چالدران» اشاره اشده است که تا کنون چندان مطلبی درباره آن نوشته نشده است. بیش از ۲ سال و نیم هم زمان برد تا «چاه سرخ» به مرحله نهایی و خروجی کار برسد.
به زیست بوم خود مدیونیم
شخصیتهای من در کوچه و پس کوچه اردبیل زندگی میکنند و من هم به صورت مستقیم به جنگ چالدران اشاره نکرده ام. بلکه به صورت غیرمستقیم و در فلاش بک به سراغ جنگ چالدران رفته ام. همه ما به مکان تولد و زیست بوم خود مدیون هستیم و به نظر من، کار درست این است که یک نویسنده هم به این موضوع توجه جدی داشته باشد. افرادی که بومی یک منطقه هستند، بهتر از دیگران میتوانند نقاط مغفول مانده در تاریخ و شکل گیری تحولات مهم در آن منطقه را درک کنند و نویسندهای هم که در این فضا زندگی میکند، بیش از دیگران میتواند این موضوع را مورد توجه قرار دهد. آنگونه که نقل شده است، شاه اسماعیل نخستین شاه صفوی است که به زیارت حرم مطهر رضوی میرود و ضمن زیارت، صحن حرم را جارو زده و گرد و غبار از شمعدانها گرفته است. وی در سفر به عتبات عالیات نیز تلاش میکند نقشی در عمران و آبادانی آن دیار داشته باشد. بر اساس نقل قولهای موجود، بخشی از مسیر راه تا حرم مطهر امام علی (ع) را با پای پیاده میرود و وقتی به کنار مرقد ایشان میرسد، شمشیر را کنار گذاشته و میگوید که سلطان واقعی شما هستید.
نویسنده کسی است که قهرمان بزرگ تاریخ را به مردم معرفی میکند
در موضوع حماسه، یکی از مسائل اصلی ما شناخت تاریخ و فضایی است که نویسنده در آن زندگی میکند. همه نقاط ایران حماسههای بومی دارند حتی در مورد سوژه هم لازم نیست زیاد به ذهن خود فشار بیاوریم. از سوی دیگر، نوشتن تاریخ کار مورخان است. نویسنده کسی است که قهرمان بزرگ تاریخ را به مردم معرفی میکند. اما هر چه دامنه حماسه بزرگتر و فراگیرتر باشد، حماسه بزرگتر دیده میشود. در حماسه، نویسنده باید به صورت موشکافانه شخصیت قهرمان را معرفی کند و اینگونه است که یک اثر فاخر حماسی به دست میآید.
افرادی که حماسه آفریدند، کار بزرگی برای مردم و سرزمین خود انجام دادند و جشنواره داستان حماسی هم از این حیث که به معرفی چنین شخصیتهایی کمک میکند، کار بزرگی انجام میدهد. ما در گذشته جنشواره مستقلی در این زمینه نداشتیم و جشنواره داستان حماسی یک خلأ مهم را پر کرده است. تا جایی که موجب شده که تعداد زیادی از داستان نویسان و رمان نویسان هم به آن گرایش پیدا کنند.
انتهای پیام/
«محمد مهدوی» نفر اول بخش رمان در دومین دوره جایزه ملی داستان حماسی معتقد است همه نقاط ایران حماسههای بومی دارند و حتی در مورد سوژه هم لازم نیست نویسنده زیاد به ذهن خود فشار بیاورد. «محمد مهدوی» نویسنده اردبیلی و نفر اول بخش رمان در دومین دوره جایزه ملی داستان حماسی است که توانست با ارائه رمان «چاه سرخ» این عنوان را به خود اختصاص دهد. آنطور که خودش میگوید، در سال ۱۳۵۱ در شهرستان اردبیل متولد شده و از سال ۱۳۷۳ نیز به صورت جدی به نوشتن داستان اشتغال دارد. از سال ۱۳۷۶ کارگاه نگارش داستان را در شهرستان اردبیل راه اندازی کرده و تا کنون موفق به پرورش شاگردان زیادی شده است. وی بیش از ۱۵ سال است که به عنوان مدرس داستاننویسی با حوزه هنری انقلاب اسلامی اردبیل ارتباط دارد و تا کنون موفق به چاپ برخی از رمانهای خود شده که از جمله آن میتوان به «برادرخوانده» منتخب جشنواره داستان مرحوم امیرحسین فردی اشاره کرد. بخشهایی از گفت وگو با او را میخوانید.
نظر شما