محمدرضا یوسفی نویسنده و نظریهپرداز ادبیات کودکان و نوجوانان در تازهترین نشست «به وقت داستان» گفت: فقر دانش ابتدایی در آثار تولیدی حال حاضر نشان از عدم توجه به مباحث تئوریک از جمله مکاتب دارد که باید با برنامهریزی درست آن را غنی کنیم.
به گزراش روابط عمومی حوزه هنری، دومین نشست نویسندگان نام آشنای ادبیات کودک و نوجوان با عنوان «به وقت داستان» با مدیریت محمد حسن جمشیدی برگزار شد. این نشست با حضور جعفر توزندهجانی، شهرام شفیعی، محمد دهریزی، مصطفی خرامان، محسن هجری، محمدرضا یوسفی، محمد حمزهزاده، طاهره ایبد، حسن احمدی، داوود امیریان، کمال شفیعی و ساسان ناطق عصر روز گذشته 15 تیرماه در سالن طاهره صفارزاده برگزار شد.
کمال شفیعی مدیر امور ادبی استان های حوزه هنری کشور در ابتدای این نشست با بیان اینکه رمان نوجوان یکی از نیازهای ادبیات امروز ما است که توجه جدی و موفقی تا کنون به آن نشده است، گفت: بر اساس نشست پیشین و مطالب خواسته شده در آن، محمدرضا یوسفی طرح پژوهشی را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان ارائه کرده است که در این نشست به آن میپردازیم.
شفیعی با تاکید بر نقش و اهمیت ادبیات کودک و نوجوان در پویایی جامعه آینده کشور گفت: در نظر داریم تا برنامههایی از جمله مسابقه رمان نویسی نوجوان، کارگاه های آموزشی و تولیدی رمان نوجوان برگزار کنیم.
وی افزود: فراخوان مسابقه رمان نویسی نوجوان در این نشست در اختیار اساتید حاضر قرار خواهد گرفت تا نظراتشان را روی آن ارائه کنند.
* سطح پژوهشی میان اهالی دانشگاهی ادبیات کودک و نوجوان ضعیف است
محمدرضا یوسفی نویسنده و نظریهپرداز ادبیات کودکان و نوجوانان در بخش بعدی این نشست با پرداخت به طرح پوهشی خود در حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت: طرحی که در نشست گذشته مطرح کردم در مورد ارائه کتابهای آموزشی در مکاتب و سبکهای گوناگون به علاقهمندان رماننویسی بود. ضرورت این موضوع در حوزه کودک و نوجوان در همه امور مربوطه میتواند مفید باشد.
وی افزود: سوال بسیاری از نویسندگان در مورد مبحث مطرح شده این است که چرا باید این کتب را مطالعه کنیم و روی مکاتب کار کنیم.
یوسفی ادامه داد: ادبیات کودک و نوجوان ایران چه پیش از انقلاب و چه پس از انقلاب از علوم تئوریک مرتبط با آن استفاده درست نمیکردند و با نگاه ژورنالیستی به آن میپردازند.
وی در ادامه با انتقاد از وضعیت سطح پژوهشی میان اهالی دانشگاهی ادبیات کودک و نوجوان کشور گفت: دانشگاههای ما و دانشجویان نیز از اهمیت مکاتب، سبکها و تئوریهای مربوط به رمان بیاطلاع هستند.
وی که علاوه بر داستاننویسی برای کودکان و نوجوانان، به نمایش نامهنویسی و فیلم نامهنویسی نیز مشغول است ادامه داد: پیشنهاد میدهم تا برای این طرح ابتدا یک شورای تخصصی و کارشناسی راهاندازی شود و بر اساس تجربه چندین ساله خود مطمئنم نتیجههای موفقی خواهد داشت.
یوسفی در پایان گفت: فقر دانش ابتدایی در آثار تولیدی حال حاضر نشان از عدم توجه به مباحث تئوریک از جمله مکاتب دارد که باید با برنامهریزی درست آن را غنی کنیم.
* اهمیت مخاطبشناسی ادبیات کودک و نوجوان انکار ناپذیر است
محسن هجری یکی دیگر از صاحبنظران حاضر در این نشست با تایید سخنان یوسفی گفت: مخاطبشناسی یکی از بخشهای مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد تا تولیدات مناسبی در راستای آن صورت گیرد.
هجری افزود: یکی از دلایل عدم مخاطب شناسی درست آن هم در حوزه کودک و نوجوان تعیین چهارچوب تعریف شده و سلیقهای از سوی مراکز و ارگان های دولتی است که گریبان گیر بسیاری از نویسندگان نیز میشود.
وی ادامه داد: در تعریف رمان نوجوان ضرورت شناخت مخاطب نادیده گرفته شده است و همچنان با شیوه نوجوانان دهه 60 پیش میرویم و کتابها و رمانها را برایشان تجویز میکنیم در حالی که نوجوان امروز متفاوت از آن است.
هجری در پایان گفت: یکی دیگر از مشکلات رمان کودک و نوجوان به قراردادها و امنیت آن برای نویسندهها مربوط میشود که باید از سوی سازمانهای فرهنگی و هنری مثل حوزه هنری مورد توجه قرار گیرد. قطعا اگر قرار داد تنظیم شده با نویسندهها آرامش خاطر برای نویسندهها ایجاد کند کمک بسزایی به ادبیات کودک و نوجوان خواهد کرد.
* نشستهای تخصصی متعدد با فواصل زمانی کوتاه برگزار شود
جعفر توزندهجانی نیز در سخنان کوتاهی حرکت «به وقت داستان» به سوی فعالیتهای عملیاتی در ادبیات کودک و نوجوان را خواستار شد و آنرا نیازمند برپایی نشستهای تخصصی متعدد با فواصل زمانی کوتاه دانست.
* کتابخانه تخصصی کودک و نوجوان در حوزه هنری راهاندازی شود
طاهره ایبد نیز با حضور در دومین نشست نویسندگان نام آشنای ادبیات کودک و نوجوان «به وقت داستان» در مورد قرار دادهای با نویسندگان گفت: مطالب ارائه شده اساتید این نشست درست است اما بخشی از مشکلات ادبیات کودک و نوجوان در انعقاد قراردادها میان ناشر و نویسنده از سوی نویسندگان است چرا که گاهاً ناخوانده قرارداد را امضا میکنند.
ایبد با اشاره به نقش و اهمیت دیدار نویسندگان با هم و برپایی سفرهای جمعی به نقاط گوناگون کشور در پیشرفت ادبیات داستانی به ویژه کودک و نوجوان ادامه داد: دیدارهای ما با هم کمک میکند تا بسیاری از طرحهای ما پخته شود و همچنین دیدارهای ما با مردم مثل سفرهای جمعی نویسندگان به شهرهای گوناگون کشور به خصوص شهرهای دورافتاده نتایج مهمی داشته و دارد چرا که نویسندگان درک تازهای از دنیای پیرامون خود به دست خواهند آورد. از سویی دیگر این سفرها منجر به شناسایی استعدادهای درخشان ادبیات کودک و نوجوان نیز میشود.
ایبد در پایان افزود: یکی دیگر از کارهای موثری که میتواند در این امر ما را یاری کند راه اندازی کتابخانه تخصصی کودک و نوجوان در حوزه هنری است.
* اتصال میان نویسنده و مخاطب کودک و نوجوان امروز کم شده است
علی جانباز رئیس حوزه هنری کودک و نوجوان با تایید سخنان ایبد گفت: الگوبرداری میان نوجوانان امروز بسیار متفاوت از نوجوانان دهه 60 و 70 است و اتصال میان نویسنده و مخاطب خیلی کم شده است.
وی افزود: بسیاری از کتابهای منتشر شده ناشران در بخش کودک و نوجوان آثار ترجمه شده غیر ایرانی است و ایراد بزرگی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
جانباز با تاکید بر اینکه شناخت نویسندگان ایرانی از سوی مخاطبان کودک و نوجوان باید بیشتر شود، گفت: آموزش نسل جوان حوزه نویسندگان کودک و نوجوان هم یکی از نیازهای ادبیات امروز کشور است. میتوانیم با آموزش های درست و برنامهریزی به ذائقهسازی صحیح کودک و نوجوان خود بپردازیم.
وی ادامه داد: بازگشت به ادبیات کهن یکی از راههای موثر در جذب مخاطب نوجوان به ادبیات بومی است.
جانباز افزود: یکی از تجربههای موفق ما در حوزه ادبیات کودک و نوجوان راه اندازی باشگاههای ادبی ویژه این محدوده سنی است.
وی در پایان گفت: ما در حوزه هنری کودک و نوجوان آمادگی هر گونه همکاری در زمینه های مورد نظر اساتید حاضر در این نشست هستیم و از آن استقبال میکنیم.
* نوجوان نسل امروز بسیار متفاوت است
ساسان ناطق مدیر دفتر ادبیات داستانی مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری نیز در سخنان کوتاهی با تأیید صحبتهای اساتید در این نشست گفت: اگر بخواهیم همانند یک صنف قدرتمند در زمینه کودک و نوجوان عمل کنیم باید دست در دست هم محکم به آن بپردازیم.
ناطق افزود: نوجوان نسل امروز با نسلهای دهههای گذشته بسیار متفاوت است و نیازمند برنامهریزیهای متناسب خودشان هستند.
* تجاریسازی ادبیات کودک و نوجوان جدی گرفته شود
محمد حمزهزاده رئیس بنیاد کتاب و رئیس اسبق انتشارات سوره مهر هم با حضور در این نشست به ارائه نکاتی پرداخت و افزود: ادبیات کودک و نوجوان بخش قدرتمند ادبیات ماست که اکنون در موضع ضعف قرار گرفته است.
حمزهزاده افزود: همچنان در حوزه تجاریسازی ادبیات کودک و نوجوان فکر کارآمدی نشده است چرا که هر اثر ادبی میتواند آثار زیرمجموعهای با اقتباس از آن اثر مثل تولید فیلمهای سینمایی و تولید انیمیشن داشته باشد.
وی ادامه داد: چنین نشستهایی بیشک منجر به رویدادهای ماندگار و موثر در حوزه ادبیات کودک و نوجوان خواهد شد و کمک بسیاری به رشد و پویایی آن خواهد شد.
حمزهزاده در پایان گفت: پیشنهاد میکنم یکی از نمایندگان انتشارات موفق سوره مهر در این نشستها حضور داشته باشد تا از تجربهها و فعالیتهای روزشان برای طرحهای ارائه شده استفاده کنیم.
* تولید رمان نوجوان کار بسیار سختی است
مصطفی خرامان نیز در این نشست با اشاره به اینکه پروسه تولید رمان نوجوان کار بسیار سختی است با تأیید حرفهای ایبد در مورد ضرورت سفر و دیدار نویسندگان با خود و با مردم گفت: پیشنهاد میکنم که به هر یک از اساتید حاضر در این نشست 10 نویسنده نوجوان بدهیم تا زیر نظر آنها 10 رمان نوجوان خلق کنند.
وی با انتقاد از مدت زمان سپری شده و در انتظار چاپ کتابها در انتشارات گوناگون گفت: بهتر است چاپ و انتشار کتابها اگر بیش از یکسال گذشت و منتشر نشد به نویسنده اجازه داده شود برای انتشار به ناشر دیگری مراجعه کند نه اینکه بیش از چهارسال آن را منتظر بگذاریم.
خرامان افزود: اگر قرار است رمان نوجوان بنویسیم باید برایش هزینه کنیم تا هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی در سطح بالایی قرار گیرد.
* از فعالیتهای تکراری پرهیز و یا به تکمیل آنها بپردازیم
محمد دهریزی نیز در مورد فراخوان پیشنهادی رماننویسی مطرح شده در این نشست گفت: متن فراخوان پیشنهادی در این نشست دارای نکات گنگ و مبهمی است که باید رفع شود تا رویدادی موفق شکل بگیرد.
وی افزود: باید از فعالیتهای تکراری پرهیز و یا به تکمیل آنها بپردازیم چرا که ویژگیهای جذابی نیاز است تا نسبت به فعالیتهای گذشته که منجر به تولید آثاری نیز شده است شوق و رغبت لازم در نوجوان را ایجاد کند.
* متناسب با نسل امروز تولید اثر کنیم
داود امیریان نیز در دومین نشست نویسندگان نام آشنای ادبیات کودک و نوجوان «به وقت داستان» گفت: آسیبشناسی رمان کودک و نوجوان در کانون پرورش فکری کودک و نوجوان به ما در اقدامات خود در این زمینه کمک بسیاری میکند.
امیریان افزود: کودک و نوجوان امروز بسیار جلوتر از آن هستند که فکرش را بکنیم پس باید متناسب با چنین نسلی به تولید اثر بپردازیم.
* کارگاهها و کارگروههایی تخصصی و جداگانه برپا شود
حسن احمدی هم در سخنان کوتاهی با تایید و تاکید بر پیشنهادهای صاحبنظران در این نشست گفت: برپایی کارگاهها و کارگروههایی تخصصی و جداگانه کمک بسیاری به پیشرفت اهداف چنین نشستهایی میکند.
احمدی افزود: برپایی سفرهای گفته شده و همچنین راهاندازی مجدد جُنگهای ادبی که سالهای پیش در حوزه هنری برگزار میشد یا مجلات مرتبط با آن منتشر میشد از جمله اقدامات موثری است که ما را در رشد و توسعه ادبیات کودک و نوجوان یاری کند.
* با گامهای کوچک اما پیوسته به موفقیت میرسیم
عباس محمدی مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری در پایان در مورد نظرات و پیشنهادهای شرکت کنندگان در این نشست گفت: ما در حوزه هنری توان مشخصی داریم و در تلاشیم تا آنجا که ممکن است نظرات دوستان مورد استفاده قرار گیرد.
محمدی افزود: مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری به صورت تخصصی روی رمان فعالیت دارد و بخشهای شعر و دیگر گونههای کودک و نوجوان را به مهرک سپرده است.
محمدی در پایان ضمن قدردانی و پاسخگویی به برخی سوالات و انتقادهای شرکتکنندگان در دومین نشست نویسندگان نام آشنای ادبیات کودک و نوجوان «به وقت داستان» گفت: پیشنهاد میدهم تا کاری را که میخواهیم در حوزه مکاتب آغاز کنیم با گامهای اولیه پیش ببریم و سپس به گسترش آن بپردازیم.
انتهای پیام/
نظر شما