به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، چهارمین جلسه از سلسله نشست‌های «بازار شکرفروشان» روز چهارشنبه ۳۰ مهرماه ۱۴۰۴ از سوی مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری با گردانندگی سید علی میرفتاح در سالن شهید هراتی حوزه هنری برگزار شد.

در آغاز جلسه، میرفتاح با قرائت غزل شماره ۳۵۳ از سعدی، به بیت«حدیث عشق اگر گویی گناه است / گناه اول ز حوا بود و آدم» پرداخت و از همین بیت، بحث را به ماجرای هبوط آدم و حوا کشاند.

وی ضمن بازخوانی داستان وسوسه شیطان، ترغیب حوا به خوردن میوه درخت ممنوعه، سپس آگاهی آدم و حوا و خروج آنها از بهشت بی‌خبری را از موضوعات اصلی نشست معرفی کرد.

در توضیح این بخش، میرفتاح تأکید کرد که آگاهی یافتن، مهم‌ترین نکته انسانیت است و اگر آدم میوه درخت آگاهی را نمی‌خورد، ما همچنان در بهشت بی‌خبری به سر می‌بردیم».

در این نشست همچنین اشاره شد که این گناه آدم، اگر چه به نوادگان او تا امروز همچون ارثیه‌ای رسیده، اما ریشه در حکمت الهی داشت و شاید به تعبیر حافظ، طریق ادب است پذیرش آن: «گناه اگرچه نبود اختیار ما حافظ / تو در طرق ادب باش و گو گناه من است»

در ادامه جلسه، میرفتاح با بسط ماجرای آدم و اتفاقاتی که پس از گناهش افتاد، به یکی دیگر از ارثیه های آدم برای ما اشاره کرد و آن گریه شادی است. آدم پس از آنکه مورد غضب خداوند قرار گرفت و از بهشت رانده شد، بسیار در راه توبه گریست. آنقدر گریست که جویبارهای آب شور از اشک چشمان او بر زمین جاری شد؛ و وقتی خداوند توبه او را پذیرفت، بار دیگر از خوشحالی گریست و اینبار چون اشک‌های او از شادی و خوشی درونی بودند، زمین مرغزار گشت و جویبارهای آب شیرین بر زمین جاری شدند.

سپس نشست وارد بخشی از بحث با عنوان «تاریخ انبیا و تاریخ تمدن» شد. میرفتاح با تأمل در تفاوت بنیادین این دو گفت که در تاریخ انبیا آنچه هست، قدسی است و آموخته خداوند؛ برای مثال، اگر آدم کشاورزی آموخت، نه به سبب اکتشاف شخصی، بلکه بر اساس دانش و آموزشِ جبرئیل از خداوند بوده است. در مقابل، تاریخ تمدن حاصل آزمون و خطای انسان است و محصول دستاورد بشری است، نه مستقیم از امر الهی. این تفکیک او را به نکته‌ای سوق داد که فهم خاطره آدم و حوا و مواجهه آنها با امر الهی، از جنس دیگری است نسبت به قلمروهای انسانی و تمدنی.

در پایان همچون جلسات پیشین، چند سطری درباره اوصاف محمد رسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) قرائت شد و جلسه با ذکر نام و تعریف خاتم‌الانبیا به پایان رسید. این نشست افزون بر بازخوانی متون کهن، فرصتی فراهم کرد تا شرکت‌کنندگان در برابر مفاهیم معنایی، تاریخی و نمادین متون دینی تأمل کنند و پرسش‌هایی درباره نسبت گذشته و کنش انسانی امروز مطرح سازند.

گفتنی است که این سلسله نشست تحت عنوان «بازار شکرفروشان» با هدف بازخوانی قصص انبیا در متون کهن فارسی و ایجاد گفت‌وگو میان متن دیرین و مخاطب معاصر برگزار می‌شود. در چهارمین جلسه، همان‌گونه که مشاهده شد، محور بحث معطوف به هبوط آدم، آگاهی، گناه، توبه، و نسبت بین تاریخ انبیا و تاریخ تمدن بود؛ مجموعه‌ای از موضوعات که هم در بستر ادبی و عرفانی متون کهن ریشه دارند و هم برای مخاطب امروز اهمیت دارند.