به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، مصطفی محدثی خراسانی در این مراسم به مراحل معرفتی که زنده یاد براتی پور به آن دست پیدا کرده بود اشاره کرد و در ادامه مواجهه وی با بزرگان را از عوامل رسیدن به جایگاه معرفتی در وی معرفی کرد.
وی به نقش انجمنهای ادبی در تضمین پیمودن مسیر رستگاری در شعر بخصوص برای نسل جوان پرداخت و در ادامه خاطرنشان کرد: براتیپور به دنبال مطرح کردن خود یا چاپ کتابش نبود و به دلیل ارتباط با بزرگان توانست نقش موثر و ماندگاری در عرصه شعر ماندگار داشته باشد.
اسماعیل امینی که از دیگر میهمانان و سخنرانان این آیین پاسداشت بود اظهار کرد: استعاره مفهومی طی سالیانی که شعر فارسی رایج بود و در دوره پس از مشروطه که پیوندش با امور اجتماعی آشکار شد، بر شعر حاکم بود به طوریکه شاعران و افراد مرتبط با ادبیات دو رشته کاملا متمایزند یعنی یا مبارز یا خادم قدرت هستند. چنین استعاره فراگیری را گرایشهای سیاسی چپ دامن زدند و شاید دلیلش هم فرهنگی بود که حزب توده ترویج کرد و هنوز اثراتش در فضای رسانهای، مطبوعاتی و دانشگاهی و فضای فکری عموم آدمها وجود دارد.
وی با تاکید بر اینکه هرگز در کشور شرایط مساعد برای کار فرهنگی با آسودگی خاطر و بدون درگیری وجود نداشته و همه شاهکارها در شرایط سخت خلق شدهاند.
محدثی خراسانی در بخش دیگری از این جلسه به آسیبهای نظام فرهنگی بر افراد پرتلاش و متواضع اشاره کرد و افزود: وقتی یک شاعر و هنرمند با خصوصیات براتیپور که فردی کمتوقع، سختکوش و با سعه صدر بود، ناملایمات را تحمل میکند همه کارها بر دوش یک فرد گذاشته میشود و این امر آسیبهای زیادی برای زندگی آن فرد دارد. در خصوص براتی پور هم حجم زیاد مسئولیتها و کارها به وی محول میشد و او با تلاش و سعه صدر آنها را به بهترین شکل انجام میداد و ما باید قدر چنین افرادی را در نظام فرهنگی بدانیم.
در بخش دیگری از این مراسم رضا اسماعیلی و حسین اسرافیلی که از همکاران و دیگر دوستان زندهیاد براتیپور بودند، به صحبت درباره این شخصیت ادبی پرداختند.
حسین اسرافیلی یادآور شد: با زندهیاد براتیپور پس از تشکیل حوزه هنری و شاید پس از سالهای ۱۳۶۲ یا ۱۳۶۳ آشنا شدم. وی به دلیل روحیات دینی که داشت در جلسات مجمعالذاکرین که مختص به شعرهای آیینی و مرثیه بود شرکت میکرد و این از امتیازهای براتیپور بود. زندهیاد براتیپور به دنبال شهدا، رزمندگان انقلاب و امام بود و این ویژگی در روحیات وی وجود داشت.
وی همچنین افزود: به خاطر دارم که من و زندهیاد براتیپور در نظامآباد زندگی میکردیم. خانه او در روبروی بیمارستان امام حسین (ع) کنونی بود و ما به واسطه نزدیکی خانههایمان ارتباط بیشتری با هم داشتیم. او روحیات بسیار لطیفی داشت و با همسرش که بیماری قند داشت بسیار مهربان بود. در آن زمان همسر زندهیاد براتیپور با عصا و به سختی حرکت میکرد. نزدیکی خانههایمان باعث شده بود تا همسرانمان هم با یکدیگر آشنا شوند و این روابط طوری پیش رود که ما به اتفاق آنها در برخی رویدادها حضور پیدا کنیم.
شخصیت تاثیرگذار و جریانساز براتی پور
اسرافیلی خاطرنشان کرد: همچنین به یاد دارم که زندهیاد براتیپور در دوره مدیریت آقای زم، به حوزه هنری آمد و جلسات شعر را برگزار کرد. او در این دوره در روزنامه رسالت هم مقالاتی داشت که در ستونی با موضوع قافیه و عروض منتشر میشد.
حسین اسرافیلی همچنین به خویشتنداری زندهیاد براتیپور اشاره کرد و یادآور شد: در کنار زندهیاد براتی پور دانشجو و هنرجو ضمن یادگیری شعر فرهنگ و ادبش ارتقا پیدا میکرد و میآموخت که در آغاز باید حرمت بزرگترش را نگاه دارد. من فکر میکنم مدارا و جاذبه را باید از زندهیاد براتیپور آموخت.
رضا اسماعیلی که از نزدیکان و دوستان زندهیاد براتیپور بوده در بخش دیگر از این جلسه یادبود اظهار کرد: زندهیاد براتیپور را از سه منظر میتوان شناخت. اول ادیب و شاعر، دوم از منظر شخصیتی و دغدغه و سلوک اخلاقی و اجتماعیاش و سوم از منظر مدیریتی. او ۱۳ سال مدیریت جلسات مقام معظم رهبری را برعهده داشته و ۱۹ سال به صورت مستمر جلسات نقد شعر حوزه هنری را برگزار کرده که تمام این فعالیتها نشان از شخصیت تاثیرگذار و جریانساز وی در حوزه ادبیات است.
وی در سخنانش اظهار کرد: بعد از درگذشت زنده یاد براتیپور یادداشتی نوشتم که سامانه فرهنگی ما آنگونه که شایسته است نتوانسته چهرههای ممتاز ادبیات انقلاب اسلامی را به جامعه معرفی و برایشان مستندسازی کند. ما هیچ اطلاعات جامعی از زندهیاد براتیپور و بزرگان شعر انقلاب در فضای مجازی نداریم و این کمتوجهی و خسران بزرگی برای ادبیات انقلاب است چراکه آیندگان میبینند که ما دستمان خالی است و ادبیات بین مردم کوچه و بازار هم جایی باز نکرده است.
وی ادامه داد: زندهیاد براتیپور در حوزه مدیریت فرهنگی از چهرههای برجسته بود. او شخصیت اول در جلسات سالانه و جلسات حوزه هنری بود. سلوک فرهنگی و اخلاقیاش بسیار قابل توجه بود. اهل پرخاشگری و بیان تند نبود، خویشتندار، صبور، فروتن، وارسته بود و با احترام از افراد یاد میکرد و این خصیصهای بسیار ارزشمند است.
این شاعر تاکید کرد: به عنوان یک معلم ادبی این سلوک را داشت که به همه افراد، آثارش را عرضه کند. از شخصیتهای سراسر جاذبه بود و پدرانه با جوانمان برخورد میکرد تا آنها را جذب کند. وقتی جوانی در یک جلسه پوشش نامناسبی داشت با صحبت غیرمستقیم او را طوری راهنمایی میکرد که در جلسه بعد شئونات را رعایت میکرد.
وی افزود: خصلت معلمیاش باعث میشد شاعران جوان بیایند تا آثارشان نقد شود. زندهیاد براتیپور بسیار اهل مطالعه بود و وقتی کتابی هدیه میگرفت خود را مکلف میکرد تا حتما آن را بخواند. او دیدگاه خوبی در حوزه نقد و ادبیات انقلاب داشت.
اسماعیلی بیان کرد: گاه زندهیاد براتیپور مورد بیمهری قرار میگرفت. او آغازگر راه بود و طبیعتا ریاضت زیادی را هم متحمل شد تا به مقصد نزدیک شویم. او از سال ۱۳۶۰ به حوزه هنری انقلاب اسلامی پیوست و کنار بزرگان رشد کرد، معلم به خود ندید و در کلاسهای آموزشی خاصی حضور نداشت ولی به صورت خودجوش رشد کرد و به نسل امروز کمک کرد تا به مسیر خود ادامه دهند. نسل او به مضمون و محتوا توجه میکردند و دغدغهمندی و آرمانهای متعالی انقلاب در آنها متجلی بود به طوریکه با آثار آنها میتوان انقلاب اسلامی را تعریف کرد. آثار زندهیاد براتیپور بسیار تاثیرگذار است و باید با توجه به شرایط زمانی و مکانی آثارش مورد توجه قرار گیرد.
رضا اسماعیلی در ادامه این مراسم یادبود به این نکته اشاره کرد که زنده یاد براتیپور در حوزه تربیت شاگرد نقش قابل تاملی داشت. او بسیار خانوادهدوست بود و رابطه عاشقانهاش و حتی بعد از مرگ همسرش هم هرگاه یاد وی میافتاد اشک در چشمانش حلقه میزد.
جلسات براتیپور حلقه وصل جوانان با حوزه هنری
محمود حبیبی کسبی که دیگر سخنران این مراسم بود نیز یادآور شد: برای همنسلان من ارتباط گرفتن با حوزه هنری و فضای شعر و ادبیات با جلسات زندهیاد عباس براتیپور آغاز شد و در سالهای پایانی دهه ۷۰ جلسات روزهای چهارشنبه عصر در سالن اندیشه ۲ جلسات ویژهای از لحاظ تنوع طیفها و نسلهای مختلف بود. سال ۱۳۷۹ برای اولین بار به جلسات زندهیاد براتیپور آمدم و از او بزرگمنشانه و پدرانه رفتار کردن را دیدم. ما در آن دوره شیطنت زیادی داشتیم ولی او با لبخند پرمحبت خود ما را خجالت میداد. آخرین جلسه ادبی هم که وی در آن حاضر بود همان جلسه شعر در سالن مهر حوزه هنری بود.
وی ادامه داد: اولین بار که به جلسه نیمه رمضان شاعران با مقام معظم رهبری دعوت شدم را به یاد دارم که زندهیاد براتیپور با من تماس گرفت. در آن لحظه باورم نمیشد که به این جلسه دعوت شدهام ولی زندهیاد براتیپور نگاه حمایتگری داشت و همین باعث شد تا خیلی از جوانان با لطف وی به جلسات مقام معظم رهبری راه پیدا کنند.
این شاعر بیان کرد: زندهیاد براتیپور با رفتارش برایمان پدری مهربان بود. حلقه وصل جوانان با حوزه هم جلسه پربرکت زندهیاد براتیپور بود.
محمود حبیبی کسبی در پایان سخنانش خاطرهای از حضور زندهیاد براتیپور در هیات ثارالله هفت تیر را بازگو کرد و خاطرنشان کرد: همیشه یک ساعت پیش از آغاز مراسم در هیات حضور داشت. او به معنای واقعی کلمه امام حسینی بود. به یاد دارم که یکسال فراموش کرده بودم که از وی دعوت کنم اما وقتی وارد هیات شدم دیدم باز به همان شکل در هیات ثارالله حاضر شده است.
فریبا یوسفی هم که از دیگر سخنرانان این جلسه بود گفت: اولین جلسه شعری که از آن باخبر شدم و شرکت کردم جلسات سال ۱۳۷۴ حوزه هنری بود. علاقهمند به شعر بودم و برای شنیدن شعر و استفاده از فضای نقد شعر آمده بودم. از جلسات نقد زندهیاد براتیپور کمبهره بودم اگرچه سعی داشتم در تمام جلسات فرهنگسراها هم شرکت کنم. نام حوزه هنری با اسم زندهیاد براتیپور عجین بود و از شروع کار اداریام در مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری، وی را شناختم.
این شاعر در ادامه به چاپ کتاب «ارغوانیها» اشاره کرد که متاسفانه آنچنان که باید معرفی و دیده نشد.
زندهیاد براتیپور، انسانی محترم و احترامبرانگیز
یوسفی در ادامه به جلسه شعری که با حضور زندهیاد براتیپور در هشتگرد برگزار شد پرداخت و در ادامه یادآور شد: زندهیاد براتیپور انسانی شریف و بزرگوار بود. او حامی شاعران و فردی پیگیر برای دعوت اهالی شعر به جلسات مقام معظم رهبری و تشویق شاعران بود.
محسن مومنی شریف در این آیین یادبود به این نکته تاکید کرد که گاه واژهها به قدری استفاده میشوند که دیگر حسی ندارند. زندهیاد براتیپور به معنای واقعی کلمه انسان محترم و احترامبرانگیزی بود. در سالهای طولانی که در خدمت او بودم، همیشه با احترام بود. اخلاقیات ویژگی بارزش بود. کینه در وجودش جایی نداشت و اصلا اهل گلایه نبود.
علی داودی که به عنوان آخرین نماینده اهالی شعر و ادبیات از زندهیاد براتیپور در این جلسه حضور داشت اظهارکرد: زندهیاد براتیپور اصالتی در شخصیت داشت که باعث میشد با هر اتفاقی تغییر نکند و نرمخویی و مهربانی ذاتیاش باعث میشد بعد نظامیگری در رفتارش غلبه نکند.
وی بیان کرد: بحث مذهبی بودن وی هیچ ربطی به سیاست و جناح و... نداشت. او در زمان پیش از انقلاب بزرگ شده بود و باورهای دینی عمیقی داشت.
داودی در پایان این جلسه به شاگردپروری زندهیاد براتیپور هم اشاره کرد.
نظر شما