خانه ادبیات افغانستان با همکاری مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری همزمان با روز جهانی داستان کوتاه نشستی را با حضور و سخنرانی حسن طباف نوروزی شاعر و نویسنده کودک افغانستانی برگزار کرد.
به گزارش
روابط عمومی حوزه هنری، خانه ادبیات افغانستان با همکاری مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، ویژه‌برنامه‌ای به مناسبت گرامی‌داشت روز جهانی داستان کوتاه برگزار کرد. این نشست با موضوع جایگاه ادبیات کودک و نوجوان در افغانستان و پیوند آن با ادبیات داستانی برگزار شد.
حسن طباف نوروزی شاعر و نویسنده کودک در این برنامه سخن گفت. احمد احراری مدرس داستان، معصومه جعفری و شماری دیگر از علاقه‌مندان ادبیات داستانی نیز در این نشست حضور داشتند.
در این برنامه، نویسندگان جوان و برخی هنرجویان دوره داستان‌نویسی از جمله عارف جعفری، محمد حسین محمدی متخلص به متین زکیه مهدی زاده داستان کوتاهی با عنوان «بلیط برای جهنم»، زینب کریمی داستان کوتاهی با عنوان «فقط برای یکبار»، زهرا زمانی داستان کوتاهی با عنوان «عطر نان گل سرخ»، احمد احراری داستان کوتاهی با عنوان «دشمن پشت دروازه شهر»، نادیا جعفری داستان کوتاهی با عنوان «می‌خوام کاری کنم تا دامادم شوی» و خانم فرشته داستان خود را خوانند.
حسن طباف نوروزی در این نشست با یادی از محمد سرور رجایی گفت: مرحوم رجایی با همه دشواری‌های موجود مجله‌ای را راه اندازی کرد که امید داریم کار این مجله ادامه یابد.
وی با اشاره به اینکه دهه هفتاد در حوزه هنری مشهد با داستان و ادبیات کودک آشنا شده است، گفت: در آن سال‌ها چند نشریه و چند مجموعه داستان به همت نویسندگان افغانستانی در حوزه هنری مشهد چاپ و منتشر شد که دهه‌ای پر بار برای اهالی داستان‌نویسی ما بود.
نوروزی در ادامه با پرداخت به ادبیات کودک گفت: کودک، معنا و مفهومی پیش از قرن 17 میلادی نداشته است اما پس از آن تعریف تازه‌ای از کودک با نگاه اجتماعی و روانشناسی می‌شود تا جایی که جایگاه مشخصی برای آن در جامعه در نظر گرفته می‌شود.
وی افزود: کودک در افغانستان از سال 1297 هجری شمسی همزمان با دوره مشروطه دارای مفهوم و تعریفی بود که بر این اساس مجله «سراج اطفال» به کوشش محمود طرزی در حوزه ادبیات منتشر می‌شد و بعد از این دوره، ادبیات کودک و مفهوم کودکی در افغانستان بازتعریف مجددی می‌شود.
*ادبیات امروز افغانستان وضعیت مطلوبی ندارد
نوروزی ادوار تاریخی افغانستان را به چند دسته قدیم، مشروطه، جمهوری، کمونیستی و دموکراسی اخیر تقسیم گرد و افزود: اوج شکوفایی کودک و ادبیات کودک در افغانستان یه دوره دوموکراسی اخیر مربوط می‌شود اما ادامه دار نبود. در دهه 40 شمسی نیز با آثار ترجمه آثار خارجی مواجه شدیم که کیفیت مناسبی نداشتند. در دهه 60 نیز انجمن نویسندگان افغانستان در کابل شکل می‌گیرد که در کنار آن انجمن نویسندگان کودک راه‌اندازی می‌شود که از جمله آنها می‌توان به رازق رویین و آصف مایل هروی اشاره کرد که در این دهه آثار تازه‌ای را به ادبیات کودک افغانستان تزریق می‌کنند.
وی افزود: از وضعیت ادبیات کودک امروز افغانستان اطلاع دقیقی ندارم اما آنچه مشهود است وضعیت مطلوبی ندارد.
نوروزی در ادامه گفت: متاسفانه در افغانستان کودکی هیچگاه به رسمیت شناخته نشد و حتی در ادواری هم که فعالیت‌هایی آغاز شد دچار مرگ زودرس شدند. همچنین در امر آموزش افغانستان هیچ تلاشی برای کودکان نمی‌شود تا جایی که حتی کودکان محدوده سنی مشخصی ندارند.
این نویسنده و شاعر کودک افزود: مفهوم اجتماعی کودک در افغانستان جایگاهی ندارد پس از همه نویسندگان و علاقه‌مندان می‌خواهم حتی اگر نمی‌توانند برای کودکان بنویسند حداقل با موضوع کودکان و با حضور شخصیت‌های کودک آثاری تولید کنند. همچنین می‌توانید به بازآفرینی داستان‌های ما با رویکرد کودک بپردازید.
نوروزی با خطاب قرار دادن نویسنده‌هایی که در این نشست داستان‌های خود را خواندند گفت: نویسنده‌های حاضر در این نشست قلم خوبی دارند که توان لازم برای خلق اثر ویژه کودک، بازآفرینی و بازنویسی آثار نویسندگان متناسب با نیاز کودک را دارند پس خواهشمندم در این زمینه کوتاهی نکنند و برای کودکان افغانستانی که نیاز بسیار به ادبیات ویژه خود دارند بپردازند.
وی ادامه داد: کودک افغانستانی تنها با ادبیات می‌تواند اصالت خود را حفظ کند و به یاد بیاورد که چه کسی است. اینکه افغانستان دچار جنگ بوده و هست دلیلی ندارد که کاری برای ادبیاتش انجام نشود. جمهوری اسلامی ایران نیز هشت سال درگیر جنگ بود اما یکی از درخشان‌ترین ادوار ادبیات کودک آن در همین دوره هشت ساله شکل می‌گیرد. اینکه ما جنگ را بهانه کنیم و دست رو دست بگذاریم تا جنگ و مشکلات افغانستان تمام شود و سپس به ادبیات آن هم بخش مهم کودک بپردازیم اشتباه است چرا که دقیقا در همین وضع بیشترین نیاز کودک افغانستانی به ادبیات وجود دارد.
نوروزی با تاکید بر اهمیت آموزش و پژوهش به کودکان در حوزه ادبیات گفت: نمونه موفق آموزش در حوزه ادبیات کودک در ایران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که از دل آن چهره‌های بزرگی رشد و ترتبیت یافتند و به جامعه هنری و ادبیات خود خدمت کردند. ما نیز باید از چنین رویکرد و تجربه‌ای درس بگیریم و استفاده کنیم. به عنوان مثال باید کلاس‌های آموزشی خلاق برای کودکان افغانستانی بگذاریم و مبانی شعر و داستان را به آنها یاد دهیم. هر یک از نویسندگان حاضر در این نشست می‌توانند به تنهایی یک پایگاه آموزشی برای کودکان افغانستانی باشند و پویایی و سرزندگی آنها را با کمک ادبیات افزایش دهند.
وی با بیان اینکه یکی از شاخصه‌های رشد اجتماعی سرمایه‌گذاری روی نیروی انسانی از سنین کودکی است، گفت: ادبیات فاخر را باید به صورت غیرمستقیم و آموزش زیبایی‌شناسی و معنا یابی به کودک بیاموزیم تا بتواند سره را از ناسره تشخیص دهد و خود در دنیای درست ادبیات سیر کند و به خودسازی بپردازد.
نوروزی در ادامه با اشاره به مجله کودک و نوجوان «باغ» که زنده یاد محمدسرور رجایی تولید می‌کرد، گفت: رجایی با دست خالی و با هیچ امکاناتی این مجله را تولید می‌کرد ما هم می‌توانیم راه او را ادامه دهیم و این کار را انجام دهیم. پس دست از کار نکشید و فعالیت برای کودک را فراموش نکنید.
حیطه حقوقی و اجتماعی موضوع مهمی استد که کودکان افغانستانی به آن نیاز دارند شما باید نقش مهم خود در این زمینه را درست و کامل ایفا کنید تا هم ادبیات ما رشد کند و هم به کودکان و نسل آینده خودمان خدمت مهمی کرده باشیم.
*ادبیات افغانستان با حضور زنان آثار متفاوتی را تجربه کرد
عصمت الطاف نویسنده افغانستانی حاضر در این نشست نیز در سخنانی کوتاه با شادباش روز جهانی داستان کوتاه گفت: آغاز دهه هشتاد که طالبان به تازگی سرنگون شده بود و دولت جمهوری اسلامی افغانستان راه‌اندازی شد فضای مناسب برای رشد و گسترش دانشگاه‌های ادبی دولتی و خصوصی فراهم کرد. این فضای باز به هدایت نسل بیشتری از علاقه‌مندان به سوی دانشگاه‌های ادبی و مراکز آکادمیک کمک کرد که منجر به تربیت نسل‌های بیشتری از این دست شد.
الطاف در پایان گفت: فضای مذکور فرصتی برای حضور زنان در دانشگاه‌ها فراهم کرد تا در زمینه ادبیات نیز ورود کنند و تجربه‌ای نو کسب کنند و ادبیات ما نیز آثار تازه‌ای را به خود ببیند.
انتهای پیام/
نظر شما