پاتوق کتاب این ماه که همزمان با هفته پژوهش در ساعت ۱۸ سه شنبه ۲۳ آذرماه در سالن سعدی حوزه هنری اصفهان برگزار شد، به معرفی سه کتاب «فخر کانون»، «تاریخ سینمای سیار در ایران» و «سودای سیمرغ» پرداخت.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، این برنامه با همکاری و حمایت آفرینشهای ادبی حوزه هنری اصفهان و خانه کتاب و ادبیات و دفتر تخصصی سینما برگزار شد. اسماعیل حاجیعلیان مجری کارشناس این برنامه با یاد و شعری از استاد بهمن رافعی برنامه را آغاز کرد و به معرفی سه اثر پژوهشی پرداخت.
«فخر کانون» اثری در تکمیل کتاب «رود زاینده»
اولین کتاب نوشته دکتر سید علیرضا ابطحی بود که به روایت مستند زندگی فخرالسادات ابطحی میپرداخت، سید علیرضا ابطحی نویسنده کتاب در پاسخ به این سؤال که نگارش این کتاب چقدر زمان برده است، گفت: کتاب «فخر کانون» در واقع اثری است در تکمیل کتاب «رود زاینده» که در سال ۹۷ توسط حوزه هنری استان اصفهان منتشر شد.
وی ضمن تشکر از حوزه هنری و اسماعیل حاجیعلیان برای تشویق خود در نوشتن کتابهای پژوهشی افزود: در کار قبلی با نام خانم ابطحی آشنا شده بودم و (البته نسبت فامیلی مستقیم با یکدیگر نداریم) مخصوصاً در گزارشهای ساواک از ایشان نام برده شده بود.
وی ادامه داد: در کنار من دو نفر از دانشجویان دکترای تاریخ دانشگاه اصفهان خانم کیمیا کشتیآرا و سمیه سادات سجادی برای شکلگیری این کار کمک کردند و البته همراهی برخی از مدیران کانون و دوستان خانم ابطحی و آرزوی آنان برای شکلگیری زندگینامه ایشان باعث شد تا با یک کار فشرده چندین ماه این اثر شکل بگیرد.
نویسنده این کتاب تصریح کرد: کار ما از پیگیری اسناد ثبت شده و چاپ شده آغاز شد و در حوزه علمیه خواهران اسناد پراکندهای در مورد ایشان وجود داشت و با مصاحبه با کسانی که با ایشان همکاری داشتند نتیجه آن شد که میخوانید.
ابطحی در پاسخ به اینکه چقدر از این کتاب به زندگی شخصی و چقدر از آن به عملکرد کانون میپردازد، گفت: دوست دارم هر کس این کتاب را میخواند بداند این اثر جدا از مسائل سیاسی به سرگذشت یک زن و زندگی اجتماعی او میپردازد، خانم ابطحی اصالتاً اهل خمینیشهر است که پس از ازدواج به اصفهان میآید و پس از فوت همسر و یکی از فرزندانش وارد صحنه فعالیتهای سیاسی و اجتماعی می شود، اینکه ایشان به نتیجه میرسند که بانوان نیاز به یک مرکز برای آموزش علوم دینی و فعالیتهای اجتماعی دارند قابل توجه است و اگر ایستادگی و صبوری و جاذبهای که ایشان داشتند نبود، قطعاً حوزه علمیه خواهران اصفهان شکل نمیگرفت. این که یک خانم موفق شده است با ریشههای قوی مردسالاری که در جامعه آن زمان ایران وجود دارد هدفی را تعیین کند و از افراد کمک بگیرد و منجر به ایجاد حرکتی شود، بسیار قابل توجه است.
وی ادامه داد: ایشان در زمان جنگ تحمیلی اقدام به کمکرسانیهای زیادی به معاودین عراقی، جنگزدههای خوزستانی، تهیه میوه برای رزمندگان، همچنین کمک به جمعآوری پول برای تهیه ماشینهای شیمیایی و آمبولانس میکردند و یا حتی مانند مهندس ناظر برای ساخت حوزه علمیه تلاش شبانهروزی میکردند و با زیاد شدن مجروحان برای تهیه لباس و پرستاری از مجروحین فعالیت داشتند.
نویسنده کتاب تصریح کرد: این کتاب در چهار بخش کلی به زندگی شخصی خانم ابطحی، شکلگیری کانون، کسانی که با کانون همکاری کردند و تحلیل مسائلی که اتفاق افتاده است میپردازد و این کار کمک میکند به فهم اینکه انقلاب چگونه رخ داد است و من سعی کردم از دو طرف قضیه به ماجرا نگاه کنم؛ هم از سوی کسانی که قدرت را از دست دادند و همه کسانی که قدرت را به دست آوردند.
وی یادآور شد: به من پیشنهاد نوشتن فیلمنامه از روی این کتاب برای ساخت فیلم نیز داده شده است، زیرا این کتاب زندگی یک زن اجتماعی موفق را روایت میکند.
«سینمای سیار» از فرهنگ تا سیاست
کتاب دوم که معرفی شد کتاب «تاریخ سینمایی سیار در ایران»بود که نوشته دکتر مجید فدایی است و حمایت مؤسسه فرهنگی تبلیغاتی بهمن سبز را دارد و برای تحلیل این کتاب پژمان نظرزاده آبکنار به روی سن آمد.
نویسنده کتاب در تعریف از این کتاب گفت: سینمای سیار دغدغه من از کودکی بود و علاقهمندی من به سینما با این نوع از نمایش فیلم شکل گرفت و خاطرات زیادی از آن دارم. در دوره دبیرستان نیز در درس «طرح کار» به نمایش این فیلمها پرداختم. در مرکز اسناد کرمان اسنادی را در مورد سینما سیار دیدم و آنها را دنبال کردم تا به موضوعی که میبینید رسید.
نظرزاده آبکنار با اشاره به اینکه چرا نگاه امنیتی به اسناد در ایران وجود دارد و آنها را در اختیار پژوهشگران قرار نمیدهند، گفت: این کتاب به رابطه مستقیم میان سیاست و سینما میپردازد. در این کتاب با اشاره به انقلاب شوروی، حفظ محافظ کار انگلیس و نازیها و... به نقش و استفاده دولتها از سینما سیار میپردازد.
دکتر فدایی با اشاره به اینکه با سرکار آمدن دموکراتها در آمریکا نقش سینما سیار مثبت بود و نقش فرهنگی داشت، گفت: در دوره ترومن، سینما سیار نقش مثبتی داشته است، اما بعد از کودتای ۲۸ مرداد جهتگیری سینما سیار عوض شد و جنبه سیاسی آن بر فرهنگی غلبه کرد.
وی افزود: این کتاب نواقصی هم دارد، من شش سال برای این کتاب وقت گذاشتهام که همه با عشق و علاقه بوده است و در جمعآوری اسناد سختی زیادی را متحمل شدم.
وی با اشاره به نقش حزب توده در ایران یکی از علتهای مخالفت با برخی از فیلمهای سینما سیار را مردم ایران دانست که با برخی از این موضوعات ارتباط برقرار نمیکردند و آنها را نمیفهمیدند و به محتوای فیلمها معترض بودند.
نویسنده این کتاب خاطرنشان کرد: سعی کردم در این اثر جانبداری نکنم و دیدگاههای متضاد در ایران را مطرح کنم. خیلی از روستاهای ما برق نداشتند و در زمان جنگ نیز سینمایی سیار یک رسانه قدرتمند بود و همه ارگانهای فرهنگی از آن استفاده میکردند و مردم روستاها هم منتظر نمایش فیلم از این طریق بودند. در زمان جنگ تحمیلی سینمای سیار فعال بود و نقش مهمی در اطلاعرسانی داشت و خیلی از سینماگران ما نیز از این طریق با سینما آشنا شدند و بعدها فیلمسازان مطرحی شدند.
«سودای سیمرغ» سیاستهای پنهان سینمای ایران
کتاب بعدی که معرفی شد «سودای سیمرغ» بود که نوشته دکتر فدائی است و وی در خصوص این کتاب عنوان کرد: این یکی از پروژههای خستهکننده بود که پشت آن عشق بود. من علاقهمند شدم به بیان سیاستهای سینمایی و بررسی آنها و فکر میکردم در این مورد خیلی حمایت شوم، ولی هیچ کس از من حمایت نکرد. در این اثر سیاستهایی که در پشت سینما از سالهای ۵۷ تا ۹۲ وجود دارد بیان میشود و این اولین پژوهش در حوزه سیاستهای سینمایی برای فیلمسازی در ایران است.
وی ادامه داد: یک سینمای ایدهآل در فکر مدیران سینمایی ما وجود داشت که هر کدام نامگذاری مخصوص خود را بر روی آن داشتند و هر کدام از دورهها جریان مخصوص خود را دارد، ولی ایده همه آنها ایجاد سینمایی ملی بوده است که هر کس با دید و سلیقه خود یک سری از سیاستهای سینمایی را اعلام کرده است.
وی خاطرنشان کرد: من بسیار خرسندم که توانستم یک بخش پنهان از سینمای ایران را در این اثر ارائه دهم.
در پایان این برنامه با حضور حمیدرضا جعفریان معاون سینمایی حوزه هنری کشور، سید مصطفی حسینی مدیرعامل مؤسسه بهمن سبز، وحید پناهلو مدیرعامل مؤسسه هنرهای تصویری سوره و احمد نوری رئیس حوزه هنری استان اصفهان، این کتابها رونمایی شدند.
گفتنی است برنامه بعدی «پاتوق کتاب» در ۷ دیماه با رونمایی از سه کتاب برگزار میشود. پایان بخش این برنامه نیز شعری از استاد بهمن رافعی بروجنی بود.
انتهای پیام/
نظر شما