کتاب «میراث مقدس و جنگ ناتمام» (دلایل و زمینههای فرهنگی- اجتماعی شکلگیری پدیدۀ کاروانهای راهیان نور) به قلم اسماعیل نوده فراهانی و همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی منتشر شد.
به گزارش پایگاه خبری حوزه هنری، در سالهای گذشته برخی از گروهها و جریانات فکری، تلاش کردهاند تا از طریق انتخاب موضوعات دینی در امر پژوهش و زدودن مباحثی که آشکارا غیراخلاقی به نظر میرسیدند از منابع آموزشی اقدام به اسلامیسازی علوم انسانی نمایند. به موازات این جریان، گروهی دیگر درصدد برآمدند تا بواسطه چون و چرا و آشناییزدایی درباره مبادی و مبانی تمدن و علم غربی به رهیافتهایی برای اعتلای علوم انسانی بومی و بالاخص علوم اجتماعی اسلامی- ایرانی دست یابند. گروههای مرتبط با جریان سوم نیز تلاش کردند تا از طریق اصلاح و بازاندیشی در چارچوبهای روشی و طرح مباحث هستیشناسی و انسانشناسی اسلامی به این مهم نائل شوند.
با این وجود، به نظر میرسد حلقه مفقود یا مهجور اقدامات فوق اهتمام بر مطالعه و بررسی موضوعاتی است که در نسبت مستقیم با انقلاب اسلامی قرار داشتهاند. از این جهت، تحقق جامعه دینی و رفتارهای اجتماعی مؤمنان به غیب و به عبارتی، امور غیرقابل توجیه با منطق جهان و انسان غربی، بهترین بستر دستیابی به علم غیرغربی در خلال توصیف و تبیین و نه تغییر و تجویز است. در چنین شرایطی باید زمینهای فراهم شود تا فارغ از چارچوبهای علم مدرن و بیرون از دایره تنگ قضاوتهای آن، خود پدیده اجتماعی لب به سخن بگشاید و چیستی و چرایی خود را بازگوید. انتخاب راهیان نور به عنوان موضوع پژوهش با چنین استدلالی صورت پذیرفته است.
راهیان نور پایگاه جدال میان دو استعاره متفاوت از دفاع مقدس است؛ دفاع مقدس موزهای و دفاع مقدس ساری و جاری. دفاع مقدس موزهای، تفکری است که جنگ را تمام شده میبیند و به نامگذاری بزرگراهها به نام شهدا و محصور کردن شهید در گورهای یکدست و استاندارد بسنده میکند. اما دفاع مقدس جاری و ساری شهدا را انسانهایی لایق که «اکسیر عشق بر مسشان افتاد و زر شدند» میبیند؛ نه مفاخر اسطورهای و زینتالمجالس یا گلادیاتورهای تاریخ گذشته. دفاع مقدس جاری از شهدا اسطورهزدایی و نوستالژیزدایی میکند و مدام این ذکر را بر لب دارد که «در باغ شهادت را نبندید».
در یک جمعبندی کلی میتوان راهیان نور را از شاهکلیدهای فهم و تداوم دفاع مقدس جاری در برابر دفاع مقدس موزهای با مجموعهای از دوگانهها نظیر زیارت-توریسم، زائر-توریست، جنگجای-موزه، تربیت-آگاهی، عبرت-صنعت، الگوی عمل دینی-مایۀ غرور ملی، کاروان-تور، راوی-راهنما، روضه-کاتالوگ و... دانست.
خرید از طریق فروشگاهها و سایت انتشارات سوره مهر: www.sooremehr.ir
انتهای پیام/
نظر شما