به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، محسن سام نویسنده کتاب «سند انتخاب» و مهمان ویژه دوره ناداستان مرکز آموزش حوزه هنری، با اشاره به جایگاه محوری ولایت در تحولات تاریخی کشور، گفت: آیت‌الله خامنه‌ای تعبیری در مورد ولایت دارند و می‌فرمایند که ولایت مانند روحی است که در کالبد جامعه دمیده می‌شود؛ به این معنا که حرکت و حیات جامعه در گرو امر ولایت است. این بحث اعتقادی است اما به لحاظ سیاسی نیز، از پیش از انقلاب و آغاز نهضت اسلامی تا حوادث امروز، عنصر ولایت اهمیتی محوری در تحولات مختلف کشور داشته و جایگزینی برای آن وجود ندارد.

وی افزود: هنگام بررسی تحولات تاریخی پس از انقلاب تا به امروز، نمی‌توان از عنصر ولایت چشم‌پوشی کرد. در حوادث مختلف، این عنصر تعیین‌کننده بوده است. بحث ولایت خود شامل دو بخش است: یکی اصل ولایت فقیه و دیگری شخص ولی فقیه.

این پژوهشگر تاریخ معاصر با اشاره به موضوع کتاب خود اظهار کرد: پس از امام خمینی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۶۸ مسئولیت رهبری را بر عهده گرفتند و این مسئولیت تا به امروز ادامه دارد و در تمام مقاطع، برای ارائه تحلیلی درست از حوادث مختلف، ناگزیر از بررسی عملکردها، کنش‌ها و رویکردهای رهبری هستیم.

وی درباره روند تألیف کتاب «سند انتخاب» گفت: کاری که من در حوزه تاریخ معاصر انجام دادم، نگارش کتاب «سند انتخاب» بود که به موضوع انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری در سال ۱۳۶۸ از سوی مجلس خبرگان رهبری اختصاص دارد. ابتدا قرار بود این کار صرفاً بر مبنای تاریخ شفاهی انجام شود اما چون احساس کردم تاریخ شفاهی به‌تنهایی کافی نیست، از اسناد مختلف موجود در این زمینه نیز استفاده کردم.

سام ادامه داد: اصرار فراوانی داشتم که حتماً اسناد مجلس خبرگان در اختیار تیم تحقیق قرار گیرد که خوشبختانه این اتفاق افتاد. در کنار آن، فیلم اجلاس خبرگان نیز بسیار کمک‌کننده بود؛ به این معنا که با تماشای فیلم و بررسی کنشگری افراد در آن اجلاس، توانستم اطلاعات جدیدتری به دست آورم. این کتاب با کنار هم قرار دادن این مجموعه داده‌ها نوشته شد.

او با تشریح محتوای کتاب گفت: کتاب به پس‌زمینه‌ها و پیش‌زمینه‌های انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری، جریان‌شناسی سیاسی آن دوره، مباحث تئوریک و نظری مرتبط و دیدگاه‌های موافقان، مخالفان و افراد مهمی که در خصوص این قضیه اظهارنظر کرده‌اند، می‌پردازد.

وی در خصوص جایگاه تاریخ شفاهی در پژوهش‌های تاریخی اظهار کرد: تاریخ شفاهی شمشیر دولبه‌ای است؛ اگر به‌درستی از آن استفاده نشود، قطعاً به کار آسیب می‌زند. تاریخ شفاهی را باید حتی‌الامکان به‌عنوان منبع درجه دو یا سه (منبع کمکی) در نظر گرفت و تا جایی که ممکن است، از اسناد دست اول استفاده کرد؛ اسنادی که در همان مقطع وقوع حادثه تولید شده‌اند. سپس، برای تکمیل اطلاعات یا ارائه تفسیری بهتر از اسناد، می‌توان به سراغ افراد رفت و از خاطرات و اطلاعات آن‌ها استفاده کرد.

نویسنده «سند انتخاب» در پایان گفت: قاعدتاً مخاطب اصلی کتاب، مخاطبی خاص است؛ کسی که به مسائل سیاسی و تاریخی معاصر علاقه دارد و حتی رگه‌هایی از علاقه به مسائل اندیشه و نظری در او وجود دارد. با این حال، تلاش ما بر این بود که روایت کتاب به گونه‌ای باشد که مخاطب عام نیز اگر بخواهد آن را بخواند، بتواند با آن ارتباط برقرار کند. تحلیل‌هایی که ارائه شده، تقریباً ناظر بر اسناد و حوادث بوده است. تلاش کرده‌ایم تحلیل‌ها متأثر از علایق شخصی نباشند.

گفتنی است، دوره ناداستان کار خود را با گردانندگی محمدمهدی اسلامی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ شفاهی آغاز کرد و با همکاری مدرسه شاهد مرکز آموزش و باشگاه روایت انقلاب حوزه هنری در حال برگزاری است. در فرآیند این دوره ضمن آموزش، از نویسندگان و پژوهشگران عرصه تاریخ شفاهی به‌عنوان مهمان ویژه دعوت به عمل خواهد آمد تا تجارب خود را در اختیار هنرجویان دوره قرار دهند.