به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، یوسفعلی‌میرشکاک، شاعر و پژوهشگر، در ادامه این جلسه، که عصر سه‌شنبه‌های هر هفته به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری و با ارائه وی در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار می‌شود، به بررسی زیبایی‌شناسانه نثر کتاب مقدمه شاهنامه ابومنصوری پرداخت و ضمن تمجید از تعاریف و نظام موزون در این گونه نثرها خاطرنشان کرد: در نثر امروز ما، نهاد اول جمله و گزاره آخر جمله می‌آید اما در نثرهایی مثل همین مقدمه شاهنامه ابومنصوری، عین گویش آن زمان نوشته‌اند و کسی که با این رویکرد نثر بنویسد، به نثری ممتاز می‌رسد.

میرشکاک نثر «ابراهیم گلستان» و «جلال آل احمد» را از نمونه‌های این‌گونه نثر در دوره معاصر عنوان کرد و درباره نثر این دو نویسنده گفت: گلستان به آرکائیسم گرایش داشت چون برعکس نیما که گفته بود شعر را به نثر نزدیک می‌کنم، گلستان گفته بود که می‌خواهم نثر را به شعر نزدیک کنم و این کار را هم کرد و اغلب کارهایش ویژگی‌ها و زبان شاعرانه دارند. «جلال آل‌احمد» هم با اینکه تحت تأثیر «لویی فردینان سلین» و «آلبرکامو» بود، اما به شکل مردم کوچه و بازار حرف می‌زد. جمال‌زاده هم از زبان مردم وام می‌گیرد اما آن زبان را مؤدبانه می‌کند ولی نثر جلال را انگار یکی از همان مردم کوچه و بازار آمده نوشته است که از نمونه این نثرش می‌توان به کتاب «مدیر مدرسه» او اشاره کرد.

میرشکاک ادامه داد: خود من نثر گلستان را به‌ شدت می‌پسندم ولی از عهده چنین کاری برنمی‌آیم چون نثر کارهایش شاعرانه است و برخی کارهایش شعر نیمایی است. فروغ هم در شعرش به‌شدت تحت تأثیر نثر گلستان است که از نمونه این تأثیر می‌توان به کتاب «تولدی دیگر» او اشاره کرد.

میرشکاک در پاسخ به پرسشی در خصوص گرایش «صادق هدایت» به گونه نثر یادشده خاطرنشان کرد: گلستان از نرم‌زبان فارسی خارج نمی‌شود اما هدایت از نرم‌زبان فارسی خارج می‌شود. به‌عنوان‌مثال در «علویه خانم» درگیر نثر عوام و کوچه‌بازار است اما در «سه قطره خون» زبان دارد و بسته به نیاز فضاسازی می‌کند؛ هدایت یک نویسنده فضا ساز است.

این پژوهشگر افزود: برخی از روی کج‌فهمی به هدایت به خاطر برخی دیالوگ‌ها در آثارش می‌تازند اما این زبان خود شخصیت داستانی اثرش است نه خود هدایت.

میرشکاک در بخش دیگری از این جلسه به نقش مهم «اسدی طوسی» در حفظ نثر فارسی در کتاب «لغت فرس» از جمله نثر کتاب مقدمه شاهنامه ابومنصوری اشاره کرد و گفت: اگر اسدی طوسی نبود، اکنون خیلی از نمونه نثرهای تاریخی فارسی مثل همین مقدمه شاهنامه ابومنصوری را نداشتیم. 

میرشکاک در ادامه با اشاره به اینکه در نثرهای تاریخی‌مان علائم سجاوندی نداشته‌ایم گفت: به‌جای علائم سجاوندی اغلب حروف اضافه جایگزین شده‌اند.

وی افزود: البته خواندن متون بدون علائم سجاوندی در قدم اول دشوار است اما ذهن را تیز می‌کند و جالب است که اکنون برخی از نویسندگان مطرح دنیا از جمله نویسندگان آمریکای لاتینی سعی کرده‌اند که بدون علائم سجاوندی بنویسند. 

درس گفتارهای زیبایی‌شناسی زبان فارسی، سه‌شنبه‌های هر هفته ساعت ۱۷ به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری و با ارائه یوسفعلی میرشکاک، شاعر و پژوهشگر، در سالن سلمان هراتی حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به حافظ، روبروی کوچه پورموسی برگزار می‌شود و عموم علاقه‌مندان و پژوهشگران برای شرکت در این جلسه می‌توانند در سالن سلمان هراتی حوزهٔ هنری حضور یابند.