به گزارش روابط عمومی حوزه هنری؛ بیست و چهارمین نشست از سلسله نشستهای زبانشناخت با عنوان «بوطیقای مقتلهای فارسی» به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری روز چهارشنبه ۲9 شهریور ماه با حضور دکتر زهرا حیاتی، دانشیار زبان و ادبیات فارسی، در سالن طاهره صفارزاده حوزه هنری برگزار میشود.
دکتر زهرا حیاتی «مقتلالحسینها» را بنا به یافتههای عاشوراپژوهان، به دو دسته تاریخی و تاریخی- داستانی تقسیم کرده و میگوید: بیشترین حجم مقتلهای تاریخی- داستانی، که به زبان فارسی نوشته شدند، نگاشتههایی از قرن نهم تا قرن چهاردهم هستند. این نگاشتهها را باید از دیدگاه شگردهای ادبی و هنری بررسی کرد.
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی بارزترین و آشکارترین هنرمندیها در حوزه مقتلنویسی را متعلق به حسین واعظ کاشفی در کتاب «روضةالشهدا» میداند و معتد است: با توجه به این موضوع که نوشته های او با انکارها و اعتراضهای بسیار روبهرو شده است، به سبب هنرورزیها و زبانآوریهای درخور توجه این اثر، ماننده نویسیهای این کتاب فراوان بوده و آن را به سرمنشأ یک جریان در تاریخنگاری ادبی تبدیل کرده است. از نمونه بارز این ماننده نویسی ها می توان به کتابهای «محرق القلوب» و «طوفان البکا» اشاره کرد.
حیاتی با اشاره به این موضوع که وجوه مشترک این مقتلها، ما را به بحث درباره بلاغت مقتل میرساند عنوان میکند: داستانپردازیهای مقتلهای فارسی، در بستر تغییر گفتمان از اسلام سنی به اسلام شیعی، نمونههای دیگری هم دارد. کتاب «تاریخ خلفا و مقتل امام حسین علیه السلام» که با داستانپردازی، برای ورود به تاریخ کربلا زمینهچینی کرده است از نمونه های بارز این نوع از داستان پردازی است .
وی بیان نمایشی را یکی از شگردهای هنری به کار رفته در این مقتلها عنوان کرده و میگوید: افسانه ازدواج شهربانو با امام حسین علیهالسلام و نیز افسانه عروسی حضرت قاسم بن الحسن علیه السلام از نمونههایی است که میتوان بدان اشاره کرد.
قابل توجه است، دکتر زهرا حیاتی، دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی ازدانشگاه تربیت مدرس است. وی که بیشتر به مطالعات و پژو هشهای میانرشتهای میان ادبیات و هنرهای تصویری و نمایشی پرداخته، دارای آثاری تألیفی شامل: مهرویی و مستوری با موضوع بازآفرینی منظومه خسرو و شیرین در سینما، افسانه و رسانه با موضوع بازآفرینی مجموعه هزار و یک شب در سینما و تلویزیون و کتاب فرهنگ تمثیل های کوتاه در مثنوی با عنوان «من چو لب گویم لب دریا بود» است. این استاد دانشگاه، مقالات متعدد علمی-پژوهشی، علمی- ترویجی و علمی- تخصصی در حوزهها و موضوعات مختلفی نوشته و علاوه بر انتشار در نشریات آکادمیک در همایشهای ملی و بینالمللی معتبری هم ارائه کرده است. ارائه طرحهای پژوهشی و تدریس در حوزه آموزش زبان فارسی از دیگر فعالیتهای وی است.
وی در مطالعات و مقالات و آثارش، بیشتر به بیان و ارائه مطالبی در زمینههای: ظرفیتهای تصویری آثار کلاسیک ادبیات فارسی و معاصر، بررسیهای نشانه شناختی آثار ادبی فارسی کلاسیک و معاصر، پرداخت به نسبت بیان سینمایی با تمثیلهای ادبی درآثار ادبی فارسی، استعاره ادبی و سینمایی و بررسی دلالتهای ضمنی، مطالعات سبک شناسی و نقد ادبی، مطالعات درادبیات تطبیقی و تاریخ نگاری در زمینه ادبیات پرداخته و دارای مقالات بسیاری هم دراین زمینهها است.
نشست «بوطیقای مقتلهای فارسی» روز چهارشنبه ۲9 شهریور از ساعت 16 الی 18 در سالن طاهره صفارزاده حوزه هنری برگزار میشود و عموم علاقهمندان و پژوهشگران میتوانند در این نشستها حضور یابند.
انتهای پیام/
نظر شما