نشست بانوی فرهنگ با موضوع داستان نویسی هوشنگ گلشیری در کتاب «شازده احتجاب» با حضور احسان رضایی داستان‌نویس و منتقد ادبی در سالن سلمان هراتی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، احسان رضایی داستان‌نویس و منتقد ادبی در این نشست به تکنیک‌های داستان‌پردازی اشاره کرد. وی گلشیری را نویسنده‌ای معرفی کرد که به تکنیک در داستان نویسی اهمیت زیادی می‌دهد و به چگونگی مطرح کردن داستان توجه زیادی دارد.
رضایی با بیان اینکه نمی‌توان ردپای گلشیری را در جریان غالب داستان‌نویسی یافت و این داستان‌نویس بیشتر تحت تاثیر داستان نویسان فرانسوی بوده به نگاه تکنیکی این نویسنده اشاره کرد و گفت: جریان سیال ذهن، تکنیک آثار گلشیری است که شامل موارد و نکاتی است که یک شخصیت در داستان با ذهنیات خود مطرح می‌کند. به عبارتی دیگر در جریان سیال ذهن شخصیت داستان افکار منفی، مباحث سطحی را بیان می‌کند و همین امر برای خواننده خوشایند است.
وی ادامه داد: در جریان سیال ذهن شخصیت دست به افشاگری می‌زند و به همین دلیل هم نوشتن آن در قالب داستان بسیار سخت است. از آنجا که ایرانیان دوست ندارند تصویر منفی از شخصیت را در داستان‌ها بگنجانند، جریال سیال ذهن خوب به سختی ایجاد می‌شود.
رضایی در نقد «شازده احتجاب» گفت: شخصیت اول این داستان نقد به گذشته و پدران خود و حتی طایفه قاجار دارد اما از خودش و اشتباهاتش اعترافی دیده نمی‌شود و افشاگری از خسرو نمی‌بینیم.
وی افزود: گلشیری در «شازده احتجاب» فاعلیت را از جریان سیال ذهن حذف کرده و شخصیت اصلی را به گونه‌ای خلق کرده که به نوعی شاهد خودسانسوری خسرو هستیم.
رضایی تکنیک جریان سیال ذهن را تکنیکی سخت و پیچیده دانست که نویسندگان ایرانی به استفاده از آن علاقه زیادی دارند.
این منتقد پرداختن به این تکنیک را نیازمند تسلط بر داستان‌نویسی و روانشناسی و شخصیت‌پردازی بسیار قوی و شگفت‌انگیز دانست.
وی استفاده از جریان سیال ذهن را از طریق دو تکنیک معرفی کرد که شیوه نخست مربوط به مونولوگ درونی و صحبت‌های ذهنی شخصیت اصلی داستان و دومین تکنیک سبک آزاد غیرمستقیم است.
وی با بیان اینکه تداعی اتفاقات و رفتارها در جریان سیال ذهن بسیار پر اهمیت است، گفت: گلشیری در داستان خود جریان سیال ذهن را با تداعی رویدادها، نقد به گذشته و بیان نظرش نسبت به افراد دیگر به هم متصل کرده است و اینکه چطور وقایع برای مخاطب تداعی می‌شود هنر نویسنده است.
انتهای پیام/
نظر شما