نشست هماندیشی داستان و رمان با تمرکز بر جریانسازی تولید رمان بومی- هویتی، با حضور چند تن از مدرسان و اساتید حوزه داستانی و مسئولان واحدهای آفرینشهای ادبی استانی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، ایران خطهای پهناور است، با فرهنگها و اقوام مختلف، هر کدام از این اقوام در دل خود داستانهای بسیار دارند، داستانها و قصههایی که هر کدام میتواند زیرمتن رمانی قرار بگیرد. در سالهای اخیر توجه به ادبیات بومی و اقلیمی دستور کار نویسندگان فراوانی بوده است، اما به نظر میرسد، هنوز برای رسیدن به جایگاه مطلوب در ادبیات جهان راه بسیار است. به همین منظور حوزه هنری که همواره کوشیده، در فعالیتهای مهم ادبی و فرهنگی پیشگام باشد، نشستی با حضور نویسندگان و مدرسین حوزه هنری از شهرهای مختلف به میزبانی تهران برگزار کرد.
در ابتدای این نشست، ساسان ناطق سرپرست دفتر ادبیات داستانی مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری با خیر مقدم به میهمانان جلسه را آغاز کرد و علت اصلی تشکیل این جلسه را هماندیشی برای بالا بردن کیفیت آثار منتشر شده در این زمینه اعلام کرد.
معنایی که از هنر انقلاب برداشت میشود مبتنی بر زیستبوم است
میثم مرادی بیناباج معاون راهبری استانهای حوزه هنری در مورد اهمیت این جسله بعد از کرونا و دو سال وقفه سخن گفت.
مرادی، تولید رمان بومی هویتی را مسئله مهمی دانست که باعث تشکیل این جلسه شده است.
معاون راهبری استانهای حوزه هنری با اشاره به این نکته که هنر انقلاب اسلامی معنای جدید خود را از زیستبوم جغرافیای فرهنگی ایران اسلامی میگیرد، گفت: در نهایت معنایی که از هنر انقلاب برداشت میشود مبتنی بر زیستبوم مراکز استانی است.
جامعه ایرانی ما، جامعه ای سنتی است و صرفاً جامعه تهرانی نیست. امروزه روایتی از جامعهای مبتنی بر روایتهای سنتی و هویتی ما یا وجود ندارد یا روایت غالب نیست. و این یکی از آسیبهای جدی روایتها و رمانهای ما است.
مرادی بیناباج ادامه داد: با شناخت عمیق زیستبوم و مزیتهای آن و همچنین رصد مسائل استان در حوزههای مختلف و بازیابی نسبت حوزه هنری با این مسائل میتوان با قوامسازی فرهنگ و هنر و اندیشه انقلابی کارهای بزرگتر، قویتر و گستردهتر انجام داد. در صورتی که ما به عنوان حوزه هنری به آن نپردازیم کسی به آن نمیپردازد و ممکن است این سوژههای بکر فراموش شوند.
از مزیت حوزه هنری در حوزه تاریخ شفاهی باید بهره برد
معاون راهبری استانهای حوزه هنری گفت: یکی از مزیتهای مهم حوزه هنری پرداختن به روایتها و تاریخ شفاهی است. دارا بودن آرشیوی غنی در حوزه تاریخ شفاهی میتواند در نگارش رمانها به نویسندگان کمک کند.
معاون راهبری استانهای حوزه هنری با طرح این پرسش که چگونه میتوان اثری نوشته شده توسط نویسندهای بومی را در سطح ملی مطرح کرد؛ به صحبتهای خود پایان داد.
غلبه بازار با رمانهای خارجی است
عباس محمدی مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری در ادامه این نشست گفت: مهمترین وظیفه حوزه هنری، تربیت نیروی انسانی متعهد است. رمان گونهای مهم است که دارای ظرفیتهای خاص است که میتواند در بیان بسیاری از مسائل یاریرسان مفاهیم انقلاب باشد.
وی با انتقاد به وضعیت فعلی ادبیات گفت: اکنون غلبه بازار کتاب با رمانهای خارجی است و باید فکری برای چهرهسازی نویسندگان وطنی کرد.
این شاعر انقلاب با اشاره به این نکته که با حفظ ریشههای حوزه هنری باید به فکر تغییر شیوهها و و کشف استعدادهای جدید بود و باید در هر استان بین ده تا پانزده نیروی جدید کشف کرد و به آنها آموزش کافی را داد، گفت: برای تبدیل یک نویسنده خبره، باید زمان گذاشت و به صورت هدفمند نیروی خلاق تربیت کرد. اگر نیروی خلاق و کارآمد تربیت شود، چه در حوزه حضور داشته باشد و چه نباشد، کار خود را خواهد کرد و تأثیرگذار خواهد بود.
نویسندگان، سخنگویان جامعه هستند
در ادامه نشست، ساسان ناطق نویسنده رمان «در آفریقا همه چیز سیاه است» با اشاره به این نکته که دومین دوره کارگاه رمان در حوزه هنری در حال برگزاری است، عنوان کرد: به مناسبت چهلمین سالگرد آزادی، از میان طرحهای رسیده 8 الی 9 طرح در نهایت پذیرفته شد و اکنون نویسندگان در حال کار و شکل دادن به رمانها هستند؛ چرا که نویسندگان سخنگویان جامعه هستند و هنرمندان سخن خود را با هنر بیان میکنند.
در حوزه داستان در سطح بینالملل جایگاه مناسبی نداریم
محسن مؤمنیشریف در ادامه گفت: حوزه هنری در آغاز راه جدیدی است. در حوزه سایر هنرها در بخش بینالملل اتفاقهای مثبتی افتاده است، چرا در حوزه داستان ما جایگاه قابل تأملی نداریم؟ حتی در حوزه سانسور و زبان، نویسندگانی که جلای وطن کردهاند و این مشکلات را ندارند هم نتوانستهاند در سطح جهانی دیده شوند. چرا حتی یک نفر نتوانسته مانند جومپا لاهیری یا میلان کوندرا جهانی شود؟
مؤمنی با بیان این نکته که نویسندگان جهانی گویا حرف جدیدی برای بیان دارند که نویسندگان ما از این مسئله غافل هستند به انتقاد از نویسندگانی پرداخت که در عین گرفتن تکنیک از نویسندگان غربی نگاه و جهانبینی آنها را هم تکرار میکنند.
وی با اشاره به ادبیات جنگ، گفت: نویسندگان غرب اگر منتقد جنگ هستند به این دلیل است که از نگاه یک متجاوز در حال نوشتن هستند، در صورتی که ما در دفاع مقدس، مدافع بودیم و این دو با هم متفاوتاند.
رئیس سابق حوزه هنری در انتهای سخنان خود گفت: باید با استفاده از تجارب گذشتگان و با نگاه به تجارب ادبیات غرب، انسان ایرانی که با آسمان پیوند دارد و اعتقادات امروزی هماهنگ است در داستانها دیده شود.
من بچه حوزه هنری هستم
در ادامه این نشست، سعید تشکر مدرس داستان و رمان حوزه هنری استان خراسان رضوی، گفت: اگر موانعی هست، مسئولین و متولیان حوزه هنری باید درصدد رفع آن قدم بردارند. من از دهه شصت در حوزه هنری حضور داشتهام و به نوعی من بچه حوزه هنری هستم و خود را یکی از اهالی حوزه هنری میدانم.
نویسنده رمان «غریب، قریب» در مورد نحوه تربیت شاگردان خود بیان کرد: ما در مشهد با هفت نویسنده کار خود را آغاز کردیم. به هر کدام از هنرجوها گفتم به سراغ محله خود بروند و جغرافیا و منطقه خود را در قدم اول بشناسند و روی آدمهای خاص و جغرافیای آن کار کنند.
تشکری در ادامه برای بهتر شدن فضای آموزش عنوان کرد: بهتر است دوستان فضای کارگاهها را به سمت فضای روشنفکری نبرند. رویکردهای کلی حوزه را بدانیم و هنرجوها را بر اساس این مسائل تربیت کنیم.
نویسنده «مفتون و فیروزه» از مسئولین خواست که اطمینان بیشتری به جوانان داشته باشند و اجازه بدهند تولید آثار به مانند سالهای ابتدایی حوزه هنری افزایش پیدا کند، که از دل این تعداد آثار فراوان، کارهای خوب هم بیرون خواهد آمد.
باید به انسان ایرانی توجه کنیم
تیمور آقامحمدی مدرس و نویسنده در مورد فعالیتهای شهر همدان صحبت کرد. نویسنده رمان «رونی یک پیانو قورت داده» گفت: برگزاری کلاسهای رمان در شهر همدان از سال 93 آغاز شده و به طور میانگین 12 نفر در کلاسها شرکت میکنند که 7 اثر از این نویسندگان منتشر شده است.
نویسنده رمان «همه» پیشنیاز داستان بومی را توجه به شاخصههای انسان ایرانی ذکر کرد.
وی در تبین نگاه خود گفت: اگر من به انسان ایرانی توجه کنم که از کجا آمده است و چه شاخصههایی دارد، این انسان ایرانی کجای بستر جهان ایستاده است؟ میتوانم داستانی برآمده از بوم و جغرافیای خود بنویسم.
در بخشهای حمایتی ضعف داریم
مهدی زارع نویسنده و مدرس رمان، با انتقاد از روی زمین ماندن برخی طرحها بهواسطه کاغذبازیهای اداری، گفت: در زمینه برخی فعالیتها با سرعت بیشتری باید کار انجام دهیم تا به نتیجه برسیم و باید به سمت چابکسازی اداری برویم.
نویسنده مجموعه داستان «از سرفه از سکوت» در مورد حمایت از نویسندگان و طرحهای آنان گفت: از مسئولین میخواهم برخی از فعالیتها صرفاً نمایشی نباشد و اتفاقی در عمل رخ بدهد که همه از دیدن ثمرات آن بهرهمند شوند و سالهای آینده با حسرت از گذشته سپریشده یاد نکنیم.
مهدی زارع در انتهای سخنان خود، عملکردی از کتابهای منتشر شده نویسندگان سمنانی ارائه کرد.
برای دیدهشدن نویسندگان در جهان، مسابقات ادبی بینالمللی میتواند راهگشا باشد
سمیه سلطانی با بیان فعالیتهای حوزه هنری شهر قم گفت: به واسطه بیماری کرونا بسیاری از برنامهها را به صورت مجازی برگزار کردیم.
این کارگزار فرهنگی در ادامه صحبتهای خود به پتانسیل بالای شهر قم به واسطه تعداد بالای اساتید اشاره کرد و گفت: تعداد اساتید شهر قم زیاد بود و ما از اساتید مختلف در کلاسها استفاده کردیم.
سلطانی با اشاره به فراگیری کرونا گفت: سعی کردیم به معرفی نویسندگان و ایجاد تعامل میان مخاطبین و نویسندگان بپردازیم.
در ادامه سلطانی به بیان تجربیات خود از کار و با کارگزاریهای ادبی اروپایی و سفری که به کشور هندوستان اشاره و بیان کرد: یکی از راههای دیدهشدن نویسندگان داخلی، شرکت در مسابقات داستانهای کوتاه جهانی است و این مسئله میتواند به دیده شدن آنها کمک کند، تا ناشرین بزرگ به سراغ آنها بیایند.
وحید حسنی مسئول واحد آفرینشهای ادبی حوزه هنری استان یزد نیز به نحوه تدریس و جذب نویسندگان جوان در این شهر اشاره کرد. روش جذب و رویکرد خاص این مسئول فرهنگی، بحثهای فراوانی را میان سایر اعضاء به وجود آورد.
سجاد خالقی، محمود مهدوی، مهدی کفاش وحید آقاکرمی، سلمان کریمی و سلمان باهنر و سیدشمسالدین فلاح هاشمی از دیگران کسانی بودند که در این جلسه به بیان نظرات خود پرداختند.
در پایان، ساسان ناطق از حضور همه مدرسین و نویسندگان و فعالان حوزه هنری تشکر و ابراز امیدواری کرد این جلسات تا حصول آثاری ارزشمند ادامه پیدا کند.
انتهای پیام/
نظر شما