به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی به نقل از مهر، در شرایطی که تصویر ایران در فضای رسانهای بینالمللی بیش از هر زمان دیگری تحتتأثیر روایتهای ناقص، کلیشهای و گاه مغرضانه قرار گرفته است، توجه به مسیرهای نرم و عمیق ارتباط فرهنگی، ضرورتی انکارناپذیر به نظر میرسد. یکی از مؤثرترین این مسیرها، فعالیتهای فرهیخته و هدفمند در حوزه کودک و نوجوان است؛ حوزهای که به دلیل زبان جهانی، تأثیرگذاری بلندمدت و دوری از منازعات سیاسی، میتواند نقشی کلیدی در اصلاح تصویر ایران در افکار عمومی جهان ایفا کند.
صنعت اسباببازی ایران، ظرفیتی فراتر از تصور برای حضور در بازارهای جهانی
صنایع فرهنگی مرتبط با کودک و نوجوان، از جمله اسباببازی، انیمیشن و بازیهای رایانهای، ظرفیتی کمنظیر برای روایت فرهنگ، هویت و ارزشهای ایرانی دارند. این محصولات، بدون نیاز به ترجمههای پیچیده یا پیامهای مستقیم، قادرند مفاهیم عمیق فرهنگی را به سادهترین و قابلفهمترین شکل منتقل کنند و مخاطبانی از سنین پایین تا بزرگسالی را تحت تأثیر قرار دهند. از همین رو، بسیاری از کشورها سالهاست که از این ابزارها بهعنوان بازوی مؤثر دیپلماسی فرهنگی خود بهره میبرند.
بررسیهای میدانی و بازدید از مجموعههای فعال در صنعت اسباببازی کشور نشان میدهد که برخلاف تصور رایج، ایران از نظر توان فنی، خلاقیت هنری و کیفیت تولید، ظرفیتهای قابلتوجهی در این حوزه دارد. استفاده از متریالهای استاندارد، طراحیهای مبتنی بر هویت بومی و نگاه حرفهای به تولید، این امکان را فراهم کرده است که محصولات ایرانی نهتنها در بازار داخلی، بلکه در بازارهای منطقهای و حتی فرامنطقهای نیز قابلیت عرضه و رقابت داشته باشند.
فعالیتهای هدفمند در حوزه کودک و نوجوان، زمانی اثربخشتر میشوند که با نگاه راهبردی به ارتباطات بینالمللی همراه باشند. ایجاد شبکههای ارتباطی میان تولیدکنندگان داخلی و بازارهای خارجی، تبادل تجربه با فعالان فرهنگی دیگر کشورها و معرفی ظرفیتهای واقعی ایران، میتواند بهتدریج تصویری متفاوت و واقعیتر از جامعه ایرانی ارائه دهد؛ تصویری که بر خلاقیت، صلحجویی و غنای فرهنگی استوار است.
در جهانی که ایرانهراسی بهواسطه جریانهای رسانهای تشدید شده، پرداختن به دیپلماسی فرهنگی از مسیر کودک و نوجوان، فرصتی مغفول اما بسیار مؤثر است. سرمایهگذاری در این حوزه، نهتنها به توسعه اقتصادی و ارزآوری کمک میکند، بلکه زمینهساز گفتوگویی فرهنگی میان ملتها میشود؛ گفتوگویی که از سنین پایین شکل میگیرد و میتواند در بلندمدت به درک متقابل، کاهش سوءبرداشتها و شناخت عمیقتر ایران در کشورهای دیگر منجر شود. چنین رویکردی، راهی آرام اما ماندگار برای حضور مؤثر ایران در ذهن و قلب نسلهای آینده جهان است.
در جریان بازدید از مجموعه «سرزمین اسباببازی» و «کارستان بهارستان»، علی ضیایی، مدیر کارآفرینی مرکز دیپلماسی جوانان ایران، با اشاره به ظرفیتهای قابل توجه صنعت اسباببازی کشور، این حوزه را یکی از بسترهای مهم برای توسعه فرهنگی و اقتصادی ایران در عرصه بینالمللی دانست.
وی با ابراز خرسندی از حضور در این مجموعه، تأکید کرد: صنعت اسباببازی، در کنار انیمیشن و بازیهای رایانهای، یکی از مؤثرترین ابزارها برای معرفی فرهنگ ایرانی به جهان است. برخلاف تصور رایجی که سالها وجود داشته و ما را در این صنعت ضعیف میدانست، بازدید از این مجموعه نشان داد که ظرفیتهای بسیار ارزشمندی در کشور وجود دارد.
ضیایی با اشاره به کیفیت محصولات و تنوع شرکتهای فعال در مجموعه کارستان بهارستان، اظهار کرد: بهعنوان فردی که سالها در حوزه دیپلماسی جوانان فعالیت داشتهام، باید بگویم که کیفیت تولیدات داخلی، نوع متریال مورد استفاده و استانداردهای فنی محصولات، فراتر از انتظار بود. حتی برخی از این محصولات از نظر کیفی کاملاً قابلیت رقابت در بازارهای بینالمللی را دارند.
کودک و نوجوان، مسیر مغفول اما مؤثر دیپلماسی فرهنگی ایران
مدیر کارآفرینی مرکز دیپلماسی جوانان ایران، یکی از چالشهای اصلی این حوزه را کمتوجهی به صنعت اسباببازی در سطح سیاستگذاری دانست و افزود: متأسفانه در سالهای گذشته آنگونه که باید به این صنعت توجه نشده است، در حالی که میتوان از بازارهای منطقهای مانند ترکیه، عراق و کشورهای همسایه آغاز کرد و بهتدریج دامنه صادرات را گسترش داد.
وی با اعلام آمادگی مرکز دیپلماسی جوانان برای ایجاد حلقههای ارتباطی میان فعالان داخلی و بازارهای خارجی گفت: در حال حاضر، حتی تقاضاهایی از کشورهایی مانند روسیه در حوزه انیمیشن و صنایع مرتبط وجود دارد. بازدید از این مجموعه و آشنایی با شرکتهای مستقر، مسیر شناسایی و اتصال این ظرفیتها به بازارهای خارجی را برای ما هموارتر کرده است.
ضیایی در پاسخ به این پرسش که آیا محصولات ایرانی توان ورود به بازارهای صادراتی را دارند، تصریح کرد: بدون تردید بله؛ شاید پیش از این خود من هم تصور میکردم که در حوزه اسباببازی ضعفهایی داریم، اما امروز با اطمینان میگویم که کیفیت متریالها، طراحیها و استانداردهای تولید، کاملاً قابل دفاع است.
وی از توضیحات فنی ارائهشده توسط مهندس نقشی قدردانی کرد و افزود: حتی متخصصان حوزه پلیمر که در جمع ما حضور داشتند، کیفیت مواد اولیه بهکاررفته در این محصولات را تأیید کردند.
وی نقش حوزه هنری کودک و نوجوان را در دیپلماسی فرهنگی بسیار کلیدی دانست و خاطرنشان کرد: یکی از ضعفهای ما این است که کمتر به زیرساختسازی از سنین پایین توجه کردهایم. اگر میخواهیم تصویر درستتری از ایران در جهان ارائه دهیم، باید از کودکان و نوجوانان آغاز کنیم. دیپلماسی غیررسمی، بهویژه در این رده سنی، میتواند اثرگذاری عمیق و ماندگاری داشته باشد.
ضیایی با اشاره به تجربیات بینالمللی خود، از جمله حضور بهعنوان نماینده ایران در اجلاس سازمان همکاری شانگهای در چین، گفت: در این اجلاس، علاقهمندی بالایی از سوی کشورهای روسیه، بلاروس و آسیای مرکزی برای همکاری با ایران وجود داشت، اما نکته مهم این بود که آنها شناخت دقیقی از ظرفیتها و فرهنگ ایران نداشتند. این خلأ، همان حلقه گمشدهای است که باید آن را ترمیم کنیم.
وی در پایان تأکید کرد: مرکز دیپلماسی جوانان ایران آمادگی دارد تا در حد توان، این حلقه ارتباطی را میان فعالان حوزه کودک و نوجوان در داخل کشور و بازارهای خارجی برقرار کند و از این مسیر، هم در جهت ارزآوری و هم در راستای ارتقای تصویر فرهنگی ایران بهرهبرداری کند.
بیشتر بخوانید:
استقبال از تئاتر کودک و نوجوان، همکاری والدین و مدارس را میطلبد
نظر شما