به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، همایش «جهان نوجوان» صبح امروز سه شنبه ۳۰ مهرماه ۱۴۰۴ به همت مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری آغاز شد. در آیین افتتاحیه این همایش میلاد عرفان پور مدیر مرکز آفرینشهای ادبی ضمن خوشامدگویی به اهمیت موضوع نویسندگی و نویسندگی نوجوانان اشاره کرد.
آسیب شناسی نوجوانان از منظر یک نویسنده
در اولین ارائه حمیدرضا شاه آبادی به آسیبشناسی وضعیت رمان نوجوان پرداخت.
وی سخنان خود را با اشاره به موضوع اشتباه کردن در کار آغاز کرد و گفت : توصیه من این است که اشتباه کردن را از دست ندهید و همیشه روبه جلو حرکت کنید.
وی در ادامه گفت: اولین اشتباهی که من به عنوان نویسنده کردم، این بود که بین نوجوان و بزرگسال، نوجوان و کودک تفاوت کمی قائل شدم.
شاه آبادی گفت: در گذشته این طور احساس میشد، اگر به عنوان نویسنده بتوانیم مطالب را که برای بزرگسالان تهیه شده و با برای کودکان به رشته تحریر درآمده است کمی قابل فهمتر و روانتر کنیم برای سن نوجوانان مناسب است.
این نویسنده به مواردی که باعث تفکیک دوران کودکی و نوجوانی میشود اشاره کرد و در ادامه افزود: مفهوم نوجوانی حدود ۷۰ سال است که شکل گرفته است. بر این اساس ما با گروهی مواجه هستیم که هم کودک است و هم بزرگسال.
شاه ابادی با بیان اینکه در گذشته یک شکاف اطلاعاتی بین والدین و نوجوانان وجود داشت افزود: نوجوانان هر دو عالم کودکی و بزرگسالی را در حال تجربه کردن است و در یک دوگانگی بهسر میبرند. مخصوصا امروزه که نسل z ویژگیهای مخصوص خود را دارند و شکاف اطلاعاتی که در گذشته به چشم می خورد با فضای مجازی از بین رفته است.

حمید رضا شاه آبادی همچنین عنوان کرد: اشتباه دوم من این بود که من مخاطبم را دست کم گرفتم و فکر کردم که من از او بالاترم. اگر میخواهید شما را بپذیرند هیچ وقت خودتان را از مخاطب بالاتر نبینید. من در نگارش کتاب «دیلماج» دل را به دریا زدم و گفتم چیزی که دوست دارم را بنویسم، بنابراین برای نوجوان کتابخوان کتاب نوشتم و منتشر شد. دو تن از دوستانم گفتند «چرا برای نوجوانان نوشتی؟ چرا این را به اسم نوجوان چاپ کردی؟» این بازخورد میتوانست در من تردید ایجاد کند. من از نوجوانان بازخورد گرفتم و دیدم از کتابی چون «دیلماج» استقبال میکنند. بچههای پنجم ابتدایی چنین کتابی را خواندند و دوست داشتند. این کتاب تا الان ۱۳ باز تجدید چاپ شده و جزو کارهای مورد استقبال نوجوانان بوده است.
وی ادامه داد: در نوشتن خود را در موقعیتی قرار نمیدهم که بگویم شاید این کار برای آنها متناسب نباشد، درکش سخت است، امکان فهمش را ندارند و… من با اعتماد صد در صد برای نوجوانان مینویسم و باور دارم که درکشان اگر از من بیشتر نباشد، کمتر نیست.
این نویسنده خطاب به شرکتکنندگان در این همایش تاکید کرد: ترس بهترین قطبنما در زندگی است. هر زمان فکر کردید که این کاری که میکنید درست است یا نه، کارتان درست است اما اگر تصور کردید که این کار حتما درست است و چشمتان ببنیدید و فقط بگویید، آن لحظه سقوط کردهاید. اگر همه اینها سوالی باشد و ترس داشته باشید، یعنی در مسیر درست هستید.
وی افزود: اشتباه سوم من این بود که وقتی میخواستم برای نوجوانان بنویسم، گفتم چه کارهایی الان موفق هستند و نوجوانان بیشتر دوست دارند، داورهای جشنوارهها کدام آثار رابیشتر میپسندند. از مجموعه اینها برای خودم معدلگیری کردم و گفتم من باید در این فضا بنویسم. در واقع نگاه کاسبکارانه داشتم. در حالیکه ادبیات زمانی شکل میگیرد که ما با آن ارتباط درونی داشته باشیم. ادبیات از ناخوداگاه ما بیرون میآید و وقتی چیزی را میسنجیم و در مودرش تصمیم میگیریم دیگر در آن موفق نیستیم.
نظام مسائل نوجوان
فرزانه فخریان که دیگر سخنران این نشست درباره نظام مسائل نوجوان به سخنرانی پرداخت. وی گفت: در فضای مواجه با خانواده پنج مسئله اصلی وجود دارد که بچهها در برابر والدین با آن مواجه هستند. ۱_جدایی والدین۲_اعتیاد والدین ۳_بخران اقتصادی ۴_خشونت خانگی ۵_مرک اعضای خانواده.
وی ادامه داد: یکی از مهمترین کتابهایی که خواندهام «پسرک و رویای مری کاپیتز» است که قصه بچهایاست که مادرش مهماندار هواپیما بوده و بر اثر سانحه هوایی مفقود شده است. ما در ۸۰٪ اول کتاب خیال میکنیم که بچه به دیگران کمک میکند تا مادر را پیدا کنند اما در ۲۰٪ پایانی کتاب بچه از دیگران کمک میگیرد تا به وسیله پدرش که از مادرش جدا شده، بتواند مادر را پیدا کند.
این پژوهشگر فرهنگی و کارشناس حوزه کودک و نوجوان بیان کرد: در این پنج حوزه منظر متفاوت و به روز داشتن مهم است. این که یک بچهای ارتباطش با والد قطع شود شاید مسئله روز ما نباشد اما این که برخی از روزهای هفته را پیش یک والد باشد و بخشی دیگر از هفته را در کنار والد دیگر، مسئله است و باید دستمایه ادبیات شود.
وی همچنین در پایان سخنانش افزود: این پنج مسئله شاید به نظر ساده بیایند، در این دوران، ما با والدین معتاد مواجهیم که شاید این موضوع، یک موضوع کلاسیک به نظر برسد اما جزو مسائل روز است. در واقع با پیدا کردن منظر جدید و یافتن نکاتی که امروز بچهها با آن مواجه هستند، شما میتوانید محتوایی با آن تولید کنید که چشمگیر و قابل بحث باشد.
نظر شما