به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، زهیر توکلی در ابتدای سی‌وپنجمین جلسه از سلسله نشست‌های بیهقی‌خوانی که عصر چهارشنبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۴ در سالن سلمان هراتی برگزار شد، ضمن اشاره به نسخه چاپی تاریخ بیهقی که توسط سید خلیل خطیب رهبر منتشر شده است، گفت: بیهقی در آغاز جلد ششم کتاب خود خطبه مفصلی درباره قوه خشم و خرد ارائه داده و آن را با مسائل اجتماعی تطبیق داده است. وی با بهره‌گیری از علم النفس، به تدبیر مدن پرداخته است.

وی افزود: بیهقی از دوران کودکی در نیشابور شنیده‌های بسیاری داشته است و در زمان پیر شدن و نگارش تاریخ، خواجه بوسعد ابوالغفار که خود شاهد عینی رویدادها بوده، مطالبی را برای او نوشت و امضا کرد.

توکلی همچنین تأکید کرد: نگاه بیهقی بر اساس خاطره‌گویی است و نه صرفاً تاریخ‌نگاری.

این استاد تاریخ و ادبیات، در بخش دیگری از سخنان خود به توضیح درباره حکومت خاندان عباسی و حمله اعراب به ایران پرداخت و به نقش نداشتن امیرالمؤمنین (ع) در این جنگ اشاره کرد.

وی در ادامه به نکاتی در زبان و ادبیات فارسی در عهد بیهقی پرداخت و گفت: در آن زمان پس از عبارت «چند» از لفظ جمع استفاده می‌شد، در حالی که امروز بعد از «چند» تنها لفظ مفرد به کار می‌رود.

زهیر توکلی همچنین به مَقامه‌نویسی به عنوان یک ژانر نوشتاری در ادبیات عرب و انتقال آن به ادبیات فارسی اشاره کرد و گفت: مَقامه‌نویسی نوعی نثر مسجع و غالباً طنزآمیز است که بیهقی در تاریخ خود نیز از آن بهره گرفته است. از جمله آثار مشهور در این سبک، مقامات حمیدالدین بلخی و گلستان سعدی است که از مبانی سبکی مقامه‌نویسی بهره‌مندند.

وی در پایان عنوان کرد: طنز در آثار بیهقی وجود دارد اما تمام تاریخ او جنبه طنز ندارد.