«نجات بافت تاریخی» با بررسی طرح‌های توسعه پیرامون حرم شاهچراغ با حضور دکتر غلامحسین معماریان؛ هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت، مهندس محمدمهدی کلانتری؛ پژوهشگر دکتری مرمت دانشگاه علم و صنعت و به دبیری سیدفاضل سجادی، پژوهشگر معماری و شهر برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، نشست هفتم از سلسله نشست‌های «مسأله شهر؛ گفتگوهای انتقادی مدیریت شهری و علوم‌انسانی در باب شهر» با موضوع «نجات بافت تاریخی؛ بررسی طرح‌های توسعه پیرامون حرم شاهچراغ» به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، عصر روز گذشته چهارشنبه ۲۶ مردادماه در سالن هراتی حوزۀ هنری برگزار شد.

سید فاضل سجادی پژوهشگر معماری و شهر که دبیری این نشست‌ها را بر عهده دارد ابتدای این نشست گفت: هفتمین نشست از سلسله نشست‌های مسئله شهر را با موضوع بافت قدیمی که مصداق آن شهر شیراز است برگزار می‌کنیم. مهندس محمد مهدی کلانتری پژوهشگر دکتری مرمت دانشگاه علم و صنعت و دکتر غلامحسین معماریان عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در این نشست ما را با نظرات خود همراهی می‌کنند.

سجادی افزود: این نشست هفتمین مساله از نشست‌های «مسأله شهر؛ گفتگوهای انتقادی مدیریت شهری و علوم‌انسانی در باب شهر» است که با موضوع «نجات بافت تاریخی؛ بررسی طرح‌های توسعه پیرامون حرم شاهچراغ» برگزار می‌شود. سجادی در ادامه با دعوت از کلانتری خواست تا با ارائه تاریخچه‌ای از تخریب بافت تاریخی به بهانه های گوناگون بپردازد و از وضعیت کنونی شیراز گزارشی ارائه کند.

*فاجعه ای به بهانه گسترش حرم شکل گرفته است

کلانتری در ادامه این نشست و در راستای موضوعات طرح شده سجادی گفت: بعد از انقلاب مشکلات شهرسازی پیش از آن نیز ادامه یافت و ساخت پاساژ ها هم به آن اضافه شد.

وی در ادامه با بیان اینکه شهرداری ها و برخی سازمان‌های مربوطه در کشور به بهانه گسترش برخی ابنیه تاریخی و اماکن متبرکه دست به تخریب بافت تاریخی پیرامون آنها زدند، گفت: اتفاقی که این روزها در شیراز خودنمایی می‌کند قبلتر در مشهد رخ داده بود که طی آن مشهد دچار یک خود تخریبی اجباری با توسعه حرم می‌شود. کار تخریب بافت قدیمی شهر اطراف حرم چنان پیش روی می‌کند که مقام معظم رهبری به موضوع ورود می‌کند و نامه ای از سوی ایشان به شهرداری مشهد ارائه می‌شود اما نادیده گرفته می‌شود.

کلانتری ادامه داد: بار دیگر پس از مدتی با تلاش علما و ورود مجدد رهبری و دستور ایشان پس از آنکه بیش از 70 درصد بافت تاریخی شهر تخریب و مردم آن از منطقه اخراج شدند ادامه این فعالیت متوقف شد. این در حالی است که گسترش حرم تنها بهانه بوده و هیچ تلاشی برای گسترش حرم داده نشد بلکه جا برای ساخت و سازهای هتل های مجلل و مراکز خرید گران قیمت گشایش یافت.

وی افزود: بسیاری از مردم مالک ناراضی از وضعیت تخریب ظالمانه و زوری بودند و حتی هنوز عده ای هیچ مبلغ وعده داده شده ای دریافت نکردند.

کلانتری ادامه داد: شیراز هم به چنین سرنوشتی دچار خواهد شد چرا که دقیقا با بهانه های مشابه مشهد اقدام به تخریب بافت تاریخی شهر کرده و می‌کنند.

کلانتری با ارائه گزارشی تصویری و پخش فیلم‌های تخریب بافت تاریخی شیراز که مردم را مجبور به ترک محله و منطقه سکونت خود کرد، گفت: گویا جورچین تخریب بافت تاریخی شیراز به خوبی کنار هم در سازمان‌های گوناگون از جمله وزارت میراث فرهنگی چیده شده است تا فاجعه ای به بهانه گسترش حرم شکل بگیرد.

وی افزود: حرم، بدون مردم و با زمین های آنها هرچقدر هم گسترده باشد نتیجه مثبتی نخواهد داشت. متاسفانه توجهی جدی به این موضوع مهم نمی‌شود و حتی در حال حاضر وزارت میراث فرهنگی و وزارت کشور برای قانونی کردن این تخریب ها تلاش می‌کند.

کلانتری ادامه داد: مردم و مذهب کاربرد ابزاری در این زمینه یافته است تا به تعمد بافتهای تاریخی ما را نابود و هویت فرهنگی ما را از بین ببرند. این در حالی است که هیچگونه نفعی نه برای مردم و نه برای مذهب دارد.

کلانتری در پایان گفت: شیراز به 360 هکتار حرم نیاز ندارد اما مسئولان این فاجعه به بهانه طرح حرم تا حرم در شراز دست به تخریب هکتارها بافت تاریخی شیراز زدند.

*آیا با مافیا روبرو هستیم؟

سجادی به عنوان دبیر این نشست در ادامه با طرح این سوال که چه عواملی موجب چنین رویدادهایی می‌شود و آیا با مافیا روبرو هستیم یا کار به درستی انجام می‌شود؟ چه دیدگاهی در این مورد وجود دارد؟ از معماریان خواست تا ادامه این نشست را به پاسخگویی سؤال‌های ذکر شده بپردازد.

*تاریخ معنوی ایران در حال نابودی است

معماریان در پاسخ به سوالات مطرح شده سجادی گفت: همه جای دنیا بافت تاریخی دارای ارزش بسیاری بالایی است اما متأسفانه در ایران حتی مردم به بافت تاریخی توجه ندارند و از اهمیت و ارزشمندی آن ناآگاه هستند. چنین ناآگاهی در مورد بافت تاریخی همانگونه که در مردم وجود دارد در میان مسئولین هم وجود ندارد.

معماریان افزود: در مورد شیراز و تخریب بافتهای تاریخی آن از صدا و سیما برای مصاحبه با من به دانشگاه آمدند و گفتگویی انجام دادند اما هیچ‌گاه پخش نشد.

وی ادامه داد: بی اعتنایی به گذشته و تاریخ هویت بخش ما باعث تاسف است. آقای کلانتری مدام از هکتارها تخریب بافت تاریخی حرف زد در حالی که کشورهای تاریخی در مورد آثار خود حرف از تخریب یک متر هم نمیزند و حتی ستون کوچکی را جابجا نمی‌کند.

معماریان با مرور تصویر قدیمی و جدید شهر شیراز مقایسه آنها با هم به اهمیت مسجد جامع شیراز پرداخت و گفت: مسجد جامع شیراز با 1000 سال عمر دیگر آن حیات و پویایی خود را ندارد چرا که تمامی خانه های مردمی اطراف آن که همه مسیرهای کوچه و خیابان هایشان به مسجد ختم می‌شد را تخریب کردند. تخریب خانه های مردم به مثابه تخریب زندگی معنوی مردم شیراز است که به بهانه حرم و مذهب انجام شد.

خوشبختانه طی یکسال گذشته با هجمه رسانه‌ها و افزایش آگاهی مردم و تلاش کارشناسان دلسوز حتی یک خانه هم در بافت تاریخی شیراز تخریب نشده است.

وی در ادامه با ابراز نگرانی از طرح های مجلس مربوط به گسترش حرم در شیراز و مشهد گفت: نشانه رویدادهای نامیمونی برای شیراز و مشهد در این طرح است.

معماریان با خطاب قرار دادن حوزه هنری گفت: از حوزه هنری درخواست پشتیبانی و حمایت از ما برای ممانعت از تخریب بافت تاریخی شیراز داریم چرا که می‌دانیم در پس و پیش پرده این اقدامات به بهانه حرم تنها فعالیت‌های اقتصادی و بازاری است. تاریخ معنوی ایران در حال نابودی است و نابودی آن یعنی پایان هرآنچه در تاریخ حتی به صورت مکتوب است.

سجادی در پایان و جمع بندی این نشست گفت: آنهایی که چنین طرح‌هایی را اجرایی کردند حقیقتا در پی چه دستاوردهایی هستند. باید همانگونه که در این نشست شما به‌عنوان کارشناسان این زمینه تخصصی و دردمندانه حرف زدید باید آنها هم پاسخگو باشند.

گفتنی است ، نشست هفتم از سلسله نشست‌های «مسأله شهر؛ گفتگوهای انتقادی مدیریت شهری و علوم‌انسانی در باب شهر» با موضوع «نجات بافت تاریخی؛ بررسی طرح‌های توسعه پیرامون حرم شاهچراغ» به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، عصر روز گذشته چهارشنبه ۲۶ مردادماه در سالن هراتی حوزۀ هنری برگزار شد.

انتهای پیام/